KSIĘGI KRÓLEWSKIE

Rozdział I

A Moab wykroczył potem przeciw Izraelowi, jako umarł Achab.

² I spadł Ochozyasz przez kratę z sale swéj, którą miał w Samaryi, i rozniemógł się: i wyprawił posły, mówiąc do nich: Idźcie, poradźcie się Beelzebuba, boga Akkaron, jeźli żyć mogę z téj niemocy mojéj.

³ A Aniół Pański rzekł do Eliasza Thesbitczyka, mówiąc: Wstań, a idź przeciwko posłom króla Samaryjskiego i będziesz mówił do nich: Azaż niemasz Boga w Izraelu, że się idziecie radzić Beelzebuba, boga Akkaron?

⁴ Przetóż tak mówi Pan: Z łóżka, na któreś wstąpił, nie zstąpisz, ale śmiercią umrzesz. I poszedł Eliasz.

⁵ I wrócili się posłowie do Ochozyasza, który im rzekł: Czemuście się wrócili?

⁶ A oni mu odpowiedzieli: Zabieżał nam mąż i rzekł do nas: Idźcie a wróćcie się do króla, który was posłał, a powiecie mu: To mówi Pan: Izali, że nie było Boga w Izraelu, posyłasz radzić się Beelzebuba, boga Akkaron? Przeto z łóżka, na któreś wystąpił, nie zstąpisz, ale śmiercią umrzesz.

⁷ Który im rzekł: Co za osoba i odzienie jest tego męża, który wam zabieżał i mówił te słowa?

⁸ A oni odpowiedzieli: Mąż kosmaty i pasem skórzanym na biodrach opasany. Który rzekł: Eliasz Thesbitczyk jest.

⁹ I posłał do niego rotmistrza pięćdziesiątnika i pięćdziesiąt, którzy byli pod nim: który poszedł do niego, i siedzącemu na wierzchu góry, rzekł: Człowiecze Boży, król rozkazał, abyś zszedł.

¹⁰ A odpowiadając Eliasz, rzekł pięćdziesiątnikowi: Jeźlim jest człowiek Boży, niech zstąpi ogień z nieba, a niech cię pożre i pięćdziesiąt twoich. Zstąpił tedy ogień z nieba i pożarł go i pięćdziesiąt, którzy z nim byli.

¹¹ I po wtóre posłał do niego rotmistrza pięćdziesiątnika drugiego i pięćdziesiąt z nim, który rzekł do niego: Człowiecze Boży, tak mówi król: Pośpiesz się, znidź nadół.

¹² Odpowiadając Eliasz rzekł: Jeźlim ja jest człowiek Boży, niech zstąpi ogień z nieba, a niech cię pożre i pięćdziesiąt twoich. Zstąpił tedy ogień z nieba i pożarł go i pięćdziesiąt jego.

¹³ Znowu posłał rotmistrza pięćdziesiątnika trzeciego i pięćdziesiąt, którzy z nim byli. Który przyszedłszy poklęknął na kolana przed Eliaszem i prosił go i rzekł: Człowiecze Boży, nie chciéj gardzić duszą moją, i duszami sług twoich, którzy są zemną.

¹⁴ Oto ogień zstąpił z nieba, i pożarł dwu rotmistrzów pięćdziesiątników pierwszych i pięćdziesiąt, którzy z nimi byli: ale teraz proszę, abyś się zmiłował nad duszą moją.

¹⁵ I rzekł Aniół Pański do Eliasza, mówiąc: Idź z nim, nie bój się. A tak wstał, i poszedł z nim do króla,

¹⁶ I rzekł mu: To mówi Pan: Iżeś wysłał posły radzić się Beelzebuba, boga Akkaron, jakoby nie było Boga w Izraelu, od któregobyś się mowy mógł pytać, przeto z łóżka, na któreś wstąpił, nie zstąpisz, ale śmiercią umrzesz.

¹⁷ Umarł tedy według mowy Pańskiéj, którą mówił Eliasz, i królował Joram, brat jego, miasto niego, roku wtórego Jorama, syna Jozaphatowego, króla Judzkiego; nie miał bowiem syna.

¹⁸ A ostatek słów Ochozyaszowych, które czynił, aza te nie są spisane w księgach mów dni królów Izraelskich?

Rozdział II

I stało się, gdy Pan chciał podnieść Eliasza z wichrem do nieba, szli Eliasz i Elizeusz z Galgal.

² I rzekł Eliasz do Elizeusza: Siedź tu; bo mnie Pan posłał aż do Bethel. Któremu rzekł Elizeusz: Żywie Pan i żywie dusza twoja, że się ciebie nie puszczę. A gdy przyszli do Bethel.

³ Wyszli synowie proroccy, którzy byli w Bethel, do Elizeusza i rzekli mu: A wieszże, że dziś Pan weźmie pana twego od ciebie? Który odpowiedział: I jać wiem: milczcie.

⁴ I rzekł Eliasz do Elizeusza: Siedź tu; bo mię Pan posłał do Jerycha. A on rzekł: Żywie Pan i żywie dusza twoja, że się ciebie nie puszczę. A gdy przyszli do Jerycha,

⁵ Przystąpili synowie proroccy, którzy byli w Jerychu, do Elizeusza i rzekli mu: A wiesz, iż Pan dzisiaj weźmie pana twego od ciebie? Rzekł im: I jać wiem: milczcie.

⁶ I rzekł mu Eliasz: Siedź tu; bo mię Pan posłał aż do Jordanu. A on rzekł: Żywie Pan i żywie dusza twoja, że się ciebie nie puszczę. A tak szli pospołu obadwaj.

⁷ A pięćdziesiąt mężów z synów prorockich szli za nimi, którzy stanęli przeciwko daleko: a oni obaj stali nad Jordanem.

⁸ I wziął Eliasz płaszcz swój i zwinął go i uderzył wody, które się rozstąpiły na obie strony, i przeszh obaj po suszy.

⁹ A gdy przeszli, Eliasz rzekł do Elizeusza: Żądaj, czego chcesz, abych ci uczynił, pierwej niż będę wzięt od ciebie. I rzekł Elizeusz: Proszę, aby się stał we mnie dwojaki duch twój.

¹⁰ Który odpowiedział: Trudnéjeś rzeczy prosił: wszakże, jeźli mię ujrzysz, gdy będę wzięt od ciebie, stanieć się, o coś żądał: ale jeźli nie ujrzysz, nie stanie.

¹¹ A gdy szli, a idąc rozmawiali, alić wóz ognisty i konie ogniste rozłączyły obudwu: i wstąpił Eliasz przez wicher do nieba. ^[1]

¹² A Elizeusz widział i wołał: Ojcze mój, ojcze mój! wozie Izraelów i woźnico jego! I nie widział go więcéj: a ująwszy szaty swe rozdarł je na dwie części.

¹³ I podniósł płaszcz Eliaszów, który mu był upadł, a wróciwszy się stanął na brzegu Jordanu.

¹⁴ A płaszczem Eliaszowym, który mu był upadł, uderzył wody, a nie rozstąpiły się; i rzekł: Gdzież jest Bóg Eliaszów i teraz? I uderzył wody, i rozstąpiły się i tam i sam, i przeszedł Elizeusz.

¹⁵ A widząc synowie proroków, którzy byli w Jerychu naprzeciw, rzekli: Odpoczynął duch Eliaszów na Elizeuszu. A wyszedłszy przeciwko niemu, pokłonili się mu twarzą do ziemie.

¹⁶ I rzekli mu: Oto przy sługach twoich jest pięćdziesiąt mężów mocnych, którzy mogą iść i szukać pana twego, by go snadź Duch Pański nie pochwycił i nie porzucił na któréj górze, albo na któréj dolmie. A on rzekł: Nie posyłajcie.

¹⁷ I przymusili go, aż zezwolił, i rzekł: Poślijcież. I posłali piącidziesiąt mężów, którzy gdy szukali przez trzy dni, nie naleźli.

¹⁸ I wrócili się do niego, a on mieszkał w Jerychu, i rzekł im: Azam wam nie mówił: Nie posyłajcie.

¹⁹ Rzekli téż mężowie miasta do Elizeusza: Oto mieszkanie miasta tego jest bardzo dobre, jako ty sam, panie, widzisz: ale wody są bardzo złe i ziemia niepłodna.

²⁰ A on rzekł: Przynieście mi naczynie nowe, a włóżcie w nie soli. Które gdy przynieśli.

²¹ Wyszedłszy do źródła wód, wpuścił w nie soli, i rzekł: To mówi Pan: Uzdrowłem te wody, i nie będzie więcéj w nich śmierci ani niepłodności.

²² A tak uzdrowione są wody aż do dnia tego, według słowa Elizeuszowego, które mówił.

²³ I szedł zonąd do Eethel: a gdy szedł drogą, dzieci małe wyszły z miasta i naśmiewały się z niego, mówiąc: Wstępuj łysku, wstępuj łysku!

²⁴ Który gdy się obejrzał, ujrzał je i złorzeczył im w imię Pańskie: i wyszli dwa niedźwiedzie z lasu i rozdrapali z nich czterdzieści i dwoje dzieci.

²⁵ I poszedł zonąd na górę Karmelu, a ztamtąd wrócił się do Samaryi.

Rozdział III

A Joram, syn Achabów, królował nad Izraelem w Samaryi roku ośmnastego Jozaphata, króla Judzkiego: i królował dwanaście lat.

² I uczynił złość przed Panem, wszakże nie jako ojciec jego i matka; wyrzucił bowiem słupy Baalowe, które był poczynił ojciec jego.

³ Wszakóż tkwiał w grzechach Jeroboama, syna Nabatowego, który przywiódł w grzech Izraela, ani ich odstąpił.

⁴ A Mesa, król Moab, chował wiele bydła i płacił królowi Izraelskiemu sto tysięcy jagniąt i sto tysięcy baranów z wełną ich.

⁵ A gdy umarł Achab, złamał przymierze, które miał z królem Izraelskim.

⁶ Wyszedł tedy król Joram dnia onego z Samaryi i popisał wszystkiego Izraela.

⁷ I posłał do Jozaphata, króla Judzkiego, mówiąc : Król Moab odstąpił odemnie, pojedź ze mną przeciw jemu na wojnę. Który odpowiedział: Pojadę. Kto mój jest, twój jest: lud mój, lud twój, i konie moje, konie twoje.

⁸ I rzekł: Którą drogą pociągniemy? A on odpowiedział: Przez puszczą Idumejską.

⁹ Ciągnęli tedy król Izraelski i król Judzki i król Edomski, i krążyli drogą siedmiu dni: a nie było wody dla wojska i dla bydląt, które za nimi szły.

¹⁰ I rzekł król Izraelski: Ach, ach, ach! zgromadził nas Pan trzech królów, aby wydał w ręce Moab.

¹¹ I rzekł Jozaphat: Jestli tu prorok Pański, żebyśmy prosili Pana przezeń? I odpowiedział jeden z sług króla Izraelskiego: Jest tu Elizeusz, syn Saphat, który nalewał wody na ręce Eliaszowe.

¹² I rzekł Jozaphat: Jest u niego słowo Pańskie. I stąpił do niego król Izraelski i Jozaphat, król Judzki, i król Edom.

[0368] ¹³ I rzekł Elizeusz do króla Izraelskiego: Co mnie i tobie jest? Idź do proroków ojca twego i matki twojéj. I rzekł mu król Izraelski: Czemu Pan zgromadził tych trzech królów, aby je dał w ręce Moabskie?

¹⁴ I rzekł do niego Elizeusz: Żywie Pan zastępów, przed którego oczyma stoję, iż, gdybym się oblicza Jozaphata, króla Judzkiego, nie wstydał, nie dbałbych o cię, anibych się obejrzał.

¹⁵ Lecz teraz przywiedźcie mi gracza. I gdy grał gracz, stała się nad nim ręka Pańska, i rzekł:

¹⁶ To mówi Pan: Poczyńcie łoże potoku tego doły i doły.

¹⁷ Albowiem to mówi Pan: Nie ujrzycie wiatru ani deszczu: a łoże to napełni się wody, i będziecie pić wy i czeladź wasza i bydlęta wasze.

¹⁸ A mało to jeszcze w oczach Pańskich: nadto da téż Moab w ręce wasze.

¹⁹ I zburzycie wszelkie miasto obronne i wszelkie miasto wyborne a wszelkie drzewo pożyteczne porąbiecie i wszystkie źródła wód zatkacie i wszelką rolą wyborną kamieniem okryjecie.

²⁰ I stało się rano, gdy jest zwyczaj ofiarę sprawować, alić oto wody przychodziły drogą Edomską, i napełniła się ziemia wodami.

²¹ A wszyscy Moabitowie usłyszawszy, iż ciągnęli królowie walczyć przeciwko im, zwołali wszystkie pasem rycerskim przepasane po wierzchu i stanęli na granicach.

²² A wstawszy bardzo rano, i gdy już słońce weszło przeciwko wodom, ujrzeli Moabitowie naprzeciwko wody czerwone jako krew.

²³ I rzekli: Krew miecza jest: stoczyli bitwę przeciw sobie królowie, i pobici są jeden od drugiego: teraz bież do korzyści Moab!

²⁴ I przyszli do obozu Izraelskiego. A wstawszy Izrael poraził Moab, a oni uciekli przed nimi. Przyszli tedy, którzy byli zwyciężyli, i porazili Moabity.

²⁵ I miasta zburzyli, i wszelką rolą co lepszą, ciskając każdy kamienie, napełnili: i wszystkie źródła wód zatkali, i wszystkie drzewa pożyteczne wycięli, tak iż tylko mury gliniane zostały: i obtoczone jest miasto od procników i po wielkiéj części zburzone.

²⁶ Co gdy ujrzał król Moabski, to jest, że nieprzyjaciele przemogli, wziął z sobą siedmset mężów miecza dobywających, aby się przebili do króla Edom: a nie mogli.

²⁷ I porwawszy syna swego pierworodnego, który miał królować miasto niego, ofiarował całopalenie na murze: i stało się zagniewanie wielkie w Izraelu, i zaraz odciągnęli od niego i wrócili się do ziemie swojéj.

Rozdział IV

A niewiasta jedna z żon prorockich wołała do Elizeusza, mówiąc: Sługa twój, mąż mój, umarł, a ty wiesz, iż sługa twój był bojący się Pana. A oto przyszedł pożyczalnik, aby wziął dwu synów moich za niewolniki sobie.

² Któréj rzekł Elizeusz: Cóż chcesz, żeby eh ci uczynił? Powiedz mi, co masz w domu swoim? A ona odpowiedziała: Nie mam, służebnica twoja, nic w domu moim, jedno trochę oliwy, którąbym się mazała.

³ Któréj rzekł: Idź, napożyczaj u wszech sąsiad twoich naczynia próżnego nie mało.

⁴ A wnidź i zamknij drzwi swoje, gdy będziesz wewnątrz, ty i synowie twoi, naléjże ztamtąd we wszystkie te naczynia, a gdy pełne będą, weźmiesz.

⁵ A tak poszła niewiasta i zamknęła drzwi za sobą i za syny swymi: oni podawali naczynia, a ona nalewała.

⁶ A gdy już pełne były naczynia, rzekła do syna swego: Przynieś mi jeszcze naczynie. A on odpowiedział: Nie mam. I stanęła oliwa.

⁷ I przyszła ona i powiedziała mężowi Bożemu. A on: Idź, pry, przedaj oliwę, a oddaj pożyczalnikowi twemu: a ty i synowie twoi żywcie się ostatkiem.

⁸ I przyszedł dzień jeden, i szedł Elizeusz przez Sunam: a była tam niewiasta wielka, która go zatrzymała, aby jadł chleb: a gdy tamtędy [0369]często chadzał, wstępował do niéj chleba jeść.

⁹ Która rzekła do męża swego: Widzę, że to jest mąż Boży święty, który tędy często przechodzi.

¹⁰ Uczyńmy mu tedy salę małą, a postawmy mu w niéj łóżko i stół i krzesło i świecznik, że, gdy przyjdzie do nas, będzie tam mieszkał.

¹¹ Przyszedł tedy dzień jeden, i przyszedłszy wstąpił do onéj sale i odpoczywał tam.

¹² I rzekł do Giezy, służebnika swego: Zawołaj téj Sunamitki. Gdy jéj zawołał, a ona stanęła przed nim,

¹³ Rzekł do sługi swego: Mów do niéj: Otoś nam pilnie we wszystkiem służyła, cóż chcesz, abym ci uczynił? Maszli jaką potrzebę, a chcesz, abych mówił do króla, albo do hetmana wojska? Która odpowiedziała: W pośrodku ludu mego mieszkam.

¹⁴ I rzekł: Cóż tedy chce, że jéj uczynię? I rzekł Giezy: Nie pytaj; syna bowiem nie ma, a mąż jéj stary jest.

¹⁵ Kazał tedy, aby jéj zawołał. Która gdy zawołana była i stanęła u drzwi.

¹⁶ Rzekł do niéj: O tym czasie i o téjże godzinie, jeźli Bóg da zdrowie, będziesz miała w żywocie syna. A ona odpowiedziała: Nie chciéj, proszę, panie mój, mężu Boży, nie chciéj kłamać służebnicy twojéj.

¹⁷ I poczęła niewiasta i porodziła syna tegoż czasu i godziny, którą powiedział Elizeusz.

¹⁸ I urosło dziecię. A gdy był jeden dzień, i wyszedłszy szło do ojca swego do żeńców,

¹⁹ Rzekło ojcu swemu: Głowa mię boli, głowa mię boli. A on rzekł słudze: Weź a dowiedź go do matki jego.

²⁰ Który gdy go wziął i przywiódł do matki jego, położyła go na łonie swem aż do południa, i umarł.

²¹ I weszła na górę i położyła go na łóżku człeka Bożego i zamknęła drzwi: a wyszedłszy,

²² Zawołała męża swego, i rzekła: Poślij, proszę cię, zemną jednego z sług i oślicę, że dobieżę aż do człowieka Bożego, i wrócę się.

²³ Który jéj rzekł: Dlaczegóż idziesz do niego? Dziś nie jest nów, ani Sabbath. Ona odpowiedziała: Pójdę.

²⁴ I osiodłała oślicę i przykazała słudze: Poganiaj a śpiesz się, żebyś mi nie mieszkał w drodze, a czyń to, coć każę.

²⁵ Jechała tedy i przyjechała do męża Bożego na górę Karmelu. I gdy ją ujrzał mąż Boży zprzeciwia, rzekł do Giezego, sługi swego: Oto Sunamitka ona.

²⁶ Idź tedy przeciwko niéj a rzecz jéj: Dobrzećli się powodzi, mężowi twemu i synowi twemu? Która odpowiedziała: Dobrze.

²⁷ A gdy przyszła do męża Bożego na górę, uchwyciła się nóg jego: i przystąpił Giezy, aby ją odwiódł od niego. I rzekł człowiek Boży: Daj jéj pokój; bo dusza jéj w gorzkości jest, a Pan zataił przedemną i nie oznajmił mi.

²⁸ Która mu rzekła: Azam prosiła syna u pana mego? azam ci nie mówiła: Nie śmiéj się zemnie?

²⁹ A on rzekł do Giezego: Przepasz biodra twoje, a weźmij laskę moję w rękę twoję, a idź. Jeźli cię człowiek potka, nie pozdrawiaj go: i jeźli cię kto pozdrowi, nie odpowiadaj mu: i położysz laskę moje na oblicze dziecięcia.

³⁰ A matka dziecięcia rzekła: Żywie Pan, i żywie dusza twoja, nie puszczę się ciebie. Wstał tedy i poszedł za nią.

³¹ A Giezy uprzedził je był, i położył był laskę na obliczu dziecięcia, i nie było głosu ani czucia: i wrócił się przeciwko niemu i powiedział mu, rzekąc: Nie wstałoć dziecię.

³² Wszedł tedy Elizeusz do domu, a ono dziecię umarłe leżało na łóżku jego.

³³ A wszedłszy zamknął drzwi za sobą i za dziecięciem, i modlił się do Pana.

³⁴ I wstąpił i położył się na dziecięciu i położył usta swe na usta jego i oczy swe na oczy jego i ręce swe na ręce jego, i nachylił się na nie, i zagrzało się ciało dziecięcia.

[0370] ³⁵ A on wróciwszy się przechodził się po domu raz i tam i sam: i wstąpił i położył się na niem: i ziewnęło dziecię siedmkroć i oczy otworzyło.

³⁶ A on zawoławszy Giezego, rzekł mu: Zawołaj téj Sunamitki. Która wezwana, weszła do niego. Który rzekł: Weźmij syna swego.

³⁷ Przyszła ona i upadła u nóg jego i pokłoniła się do ziemie i wzięła syna swego i wyszła.

³⁸ A Elizeusz wrócił się do Galgal. A głód był w ziemi, i synowie proroccy mieszkali przed nim. I rzekł jednemu z sług swoich: Przystaw garniec wielki, a uwarz potrawę synom prorockim.

³⁹ I wyszedł jeden na pole, aby zbierał zioła polne, i nalazł jakoby macicę winną leśną, i nazbierał z niéj kolokwintid polnych i napełnił płaszcz swój, i wróciwszy się nakrajał ich w garniec potrawy; bo nie wiedział, co było.

⁴⁰ Nalali tedy towarzyszom, aby jedli. A gdy skosztowali warzy, zawołali mówiąc: Śmierć w garncu, mężu Boży! I nie mogli jeść.

⁴¹ A on: Przynieście, pry, mąki. A gdy przynieśli, wsypał w garniec i rzekł: Nalej gromadzie, aby jedli. I nie było więcéj żadnéj gorzkości w garncu.

⁴² A mąż niektóry przyszedł z Baalsalisa, niosąc mężowi Bożemu chleb pierwocin, dwadzieścia chlebów jęczmiennych i zboże nowe w biesadze swojéj. A on rzekł: Daj ludowi, żeby jadł.

⁴³ I odpowiedział mu sługa jego: A wieleż to jest, abych położył przed sto mężów? Znowu on rzekł: Daj ludowi, żeby jadł; bo to mówi Pan: Będą jeść i zbędzie.

⁴⁴ A tak położył przed nie: którzy jedli, i zbyło, według słowa Pańskiego.

Rozdział V

Naaman, hetman króla Syryjskiego, był mąż wielki u pana swego i w uczciwości; przezeń bowiem dał Pan wybawienie Syryi: a był mąż mężny i bogaty, ale trędowaty.

² A z Syryi wyszli byli łotrzykowie i poimali byli z ziemie Izraelskiéj dzieweczkę maluczką, która była na posłudze żony Naamanowéj.

³ Która rzekła do pani swojéj: Oby to pan mój był u proroka, który jest w Samaryi! pewnieby go uzdrowił od trądu, który ma.

⁴ Wszedł tedy Naaman do pana swego i powiedział mu, rzekąc: Tak a tak mówiła dzieweczka z ziemie Izraelskiéj.

⁵ I rzekł mu król Syryjski: Jedźże, a poślę list do króla Izraelskiego. Który gdy jechał i wziął z sobą dziesięć talentów śrebra i sześć tysięcy złotych i dziesięcioro szat odmiennych,

⁶ Przyniósł list do króla Izraelskiego, w te słowa: Gdy weźmiesz ten list, wiedz, iżem posłał do ciebie Naamana, sługę mego, abyś go uzdrowił od trądu jego.

⁷ A gdy król Izraelski list przeczytał, rozdarł szaty swe i rzekł: Azam ja jest Bóg, żebych mógł zabić i ożywić, iż ten posłał do mnie, abych uzdrowił człowieka od trądu jego? Przypatrzcie się a obaczcie żeć na mię przyczyn szuka.

⁸ Co gdy usłyszał Elizeusz, mąż Boży, to jest, że król Izraelski rozdarł szaty swoje, posłał do niego, mówiąc: Przeczżeś rozdarł szaty swe? niech przyjdzie do mnie a niech wie, że jest prorok w Izraelu.

⁹ Przyjechał tedy Naaman z końmi i z wozmi i stanął u drzwi domu Elizeuszowego.

¹⁰ I wysłał do niego Elizeusz posłańca, mówiąc: Idź a omyj się siedmkroć w Jordanie, i wróci się zdrowie ciału twemu, i będziesz oczyszczon.

¹¹ Rozgniewawszy się Naaman odchodził, mówiąc: Mniemałem, że miał wyniść do mnie a stojąc wzywać imienia Pana, Boga swego, i dotknąć ręką swą miejsca trądu a uzdrowić mię.

¹² Aza nie lepsze są Amana i Pharphar, rzeki Damaszku, niźli wszystkie wody Izraelskie, żebych się w nich omył a był oczyszczon? Gdy [0371]tedy się obrócił i odjeżdżał gniewając się,

¹³ Przystąpili do niego słudzy jego i rzekli mu: Ojcze, chociaćby był wielką rzecz prorok powiedział, zaiste miałbyś był uczynić: jako daleko więcéj, żeć teraz rzekł: Omyj się a będziesz oczyszczon?

¹⁴ Szedł i omył się w Jordanie siedmkroć, według mowy męża Bożego, i naprawiło się ciało jego, jako ciało dziecięcia maluczkiego, i był oczyszczony. ^[2]

¹⁵ A wróciwszy się do męża Bożego ze wszystkim swym pocztem, przyszedł i stanął przed nim i rzekł: Prawdziwiem doznał, że niemasz innego Boga na wszystkiéj ziemi, jedno tylko w Izraelu. Proszę tedy, abyś wziął błogosławieństwo od sługi twego.

¹⁶ Lecz on odpowiedział: Żywie Pan, przed którym stoję, że nie wezmę. A gdy gwałt czynił, zgoła nie zezwolił.

¹⁷ I rzekł Naaman: Jako chcesz, ale proszę, dozwól mi, słudze twemu, że z ziemie wezmę brzemię na dwu mułów; bo sługa twój nię będzie więcéj czynił całopalenia ani ofiary cudzym bogom, jedno Panu.

¹⁸ A to tylko jest, o co masz prosić Pana za sługą twoim: gdy wnidzie pan mój do zboru Remmon, aby się kłaniał, a gdy się on będzie wspierał na ręce mojéj: jeźli się pokłonię we zborze Remmon, gdy się on pokłoni na onemże miejscu, aby to Pan mnie, słudze twemu, odpuścił.

¹⁹ Który mu rzekł: Idź w pokoju. A tak odjechał od niego, obrawszy czas ziemie.

²⁰ I rzekł Giezy, sługa męża Bożego: Zfolgował pan mój Naamanowi, temu Syryjczykowi, że nie wziął od niego, co przyniósł: żywie Pan, że pobieżę za nim i wezmę co od niego.

²¹ I szedł Giezy za Naamanem, którego gdy on obaczył bieżącego do siebie, skoczył z woza przeciwko niemu, i rzekł: Dobrzeli się wszystko wiedzie?

²² A on rzekł: Dobrze. Pan mój posłał mię do ciebie, rzekąc: Teraz przyszli do mnie dwaj młodzieńcy z góry Ephraim z synów prorockich: daj im talent śrebra i szaty odmienne dwojakie.

²³ I rzekł Naaman: Lepiéj, że weźmiesz dwa talenty: i przymusił go; i zawiązał dwa talenty śrebra we dwa wory i dwojakie szaty, i wiożył na dwa pachołki swoje, którzy téż nieśli przed nim.

²⁴ A gdy przyszedł już w wieczór, wziął z ręki ich i schował w donm, a męże odprawił, i poszli.

²⁵ A sam wszedłszy stanął przed panem swym. I rzekł Elizeusz: Zkąd idziesz, Giezy? A on odpowiedział: Nie chodził nigdzie sługa twój.

²⁶ A on rzekł: Aza serce moje nie było przytomne, kiedy się wrócił człowiek z woza swego przeciwko tobie? Teraz tedy wziąłeś śrebro i wziąłeś szaty, abyś kupił oliwnice i winnice i owce i woły i sługi i służebnice.

²⁷ Ale i trąd Naamanów przylgnie do ciebie i do nasienia twego aż na wieki. I wyszedł od niego trędowaty jako śnieg.

Rozdział VI

I rzekli synowie proroccy do Elizeusza: Oto miejsce, na którem mieszkamy przed tobą, ciasne jest na nas.

² Idźmy aż do Jordanu, a niechaj weźmie każdy z lasu po jednem drzewie, że tam sobie zbudujemy miejsce ku mieszkaniu. Który rzekł: Idźcie.

³ I rzekł jeden z nich: Pójdźże i ty z sługami twymi. Odpowiedział: Ja pójdę.

⁴ I poszedł z nimi. A gdy przyszli do Jordanu, rąbali drzewo.

⁵ I przydało się, iż gdy jeden rąbał drzewo, spadło żelazo z siekiery w wodę: a on zawołał, i rzekł: Ach, ach, ach, panie mój! i tegom samego był pożyczył.

⁶ I rzekł mąż Boży: Gdzie upadło? A on mu miejsce ukazał. Uciął tedy drewno i wpuścił tam, i wspłynęło żelazo.

⁷ I rzekł: Weźmijż. Który ściągnął rękę i wziął je.

⁸ A król Syryjski walczył [0372]przeciw Izraelowi i naradził się z sługami swymi, rzekąc: Na tem a na tem miejscu połóżmy zasadzki.

⁹ Posłał tedy mąż Boży do króla Izraelskiego, mówiąc: Strzeż się, abyś nie przeszedł na ono miejsce; bo tam Syryanie są na zasadzce.

¹⁰ Posłał tedy król Izraelski na miejsce, które mu powiedział mąż Boży, i ubieżał je i ostrzegł się tam nie raz ani dwa.

¹¹ I zatrwożyło się serce króla Syryjskiego o tę rzecz: a zwoławszy sług swoich, rzekł im: Przecz mi nie powiecie, kto zdrajcą moim jest u króla Izraelskiego?

¹² I rzekł jeden z służebników jego: Nie, panie mój królu, ale Elizeusz prorok, który jest w Izraelu, oznajmuje królowi Izraelskiemu wszystkie słowa, którekolwiek mówisz na pokoju twoim.

¹³ I rzekł im: Idźcie, a dowiedzcie się, gdzieby był, że poślę a poimam go. I powiedzieli mu, rzekąc: Oto jest w Dothan.

¹⁴ A tak posłał tam konie i wozy i siłę wojska, którzy gdy przyjechali w nocy, obtoczyli miasto.

¹⁵ A wstawszy rano sługa męża Bożego, wyszedłszy, ujrzał wojsko około miasta i konie i wozy, i powiedział mu, rzekąc: Ach, ach, ach, panie mój! co uczyniemy?

¹⁶ A on odpowiedział: Nie bój się; bo więcéj ich jest z nami, niźli z nimi.

¹⁷ A gdy się modlił Elizeusz, mówił: Panie, otwórz oczy tego, że ujrzy. I otworzył Pan oczy służebnika, i ujrzał, a ono góra pełna koni i wozów ognistych około Elizeusza.

¹⁸ A nieprzyjaciele szli ku niemu, a Elizeusz modlił się do Pana, mówiąc: Zaraź, proszę, ten lud ślepotą. I zaraził je Pan, aby nie widzieli, według słowa Elizeuszowego.

¹⁹ I rzekł do nich Elizeusz: Nie tać jest droga, ani to jest miasto. Pójdźcie za mną, a ukażę wam męża, którego szukacie. Wwiódł je tedy do Samaryi.

²⁰ A gdy weszli do Samaryi, rzekł Elizeusz: Panie, otwórz oczy tych, aby przejrzeli. I otworzył Pan oczy ich i ujrzeli, że byli w pośrodku Samaryi.

²¹ I rzekł król Izraelski do Elizeusza, ujrzawszy je: Mamże je pobić, ojcze mój?

²² A on rzekł: Nie pobijesz; boś ich nie poimał mieczem i łukiem twoim, abyś miał pobić: ale połóż chleb i wodę przed nie, aby jedli i pili i szli do pana swego.

²³ I położono przed nimi potraw wielkie przygotowanie, i jedli i pili, i puścił je, i poszli do pana swego: i nie przyszli więcéj łotrowie Syryjscy do ziemie Izraelskiéj.

²⁴ I stało się potem, że zebrał Benadad, król Syryjski wszystko wojsko swe i wyciągnął a obległ Samaryą.

²⁵ I był głód wielki w Samaryi: i tak długo była w oblężeniu, aż przedawano głowę oślą po ośmdziesiąt śrebrników, a czwartą część miary gnoju gołębiego po piąci srebrników.

²⁶ A gdy król Izraelski szedł po murze, zawołała nań jedna niewiasta, mówiąc: Ratuj mię, panie mój królu!

²⁷ Który rzekł: Nie ratuje cię Pan, zkąd ciebie ratować mogę? z gumna albo z prasy? I rzekł do niéj król: Czegóż chcesz? Która odpowiedziała:

²⁸ Ta niewiasta mówiła mi: Daj syna twego, że go zjemy dzisiaj, a syna mego zjemy jutro.

²⁹ A tak uwarzyliśmy syna mego i zjedliśmy. I rzekłam jéj na zajutrz: Daj syna twego, że go zjemy. Która skryła syna swego.

³⁰ Co gdy król usłyszał, rozdarł szaty swoje i szedł po murze: i widział wszystek lud włosienicę, którą odziany był na ciele od spodku.

³¹ I rzekł król: To mi niech Bóg uczyni i to niech przyczyni, jeźli się zostoi głowa Elizeusza, syna Saphat, dzisiaj na nim.

³² A Elizeusz siedział w domu swym, i starcy siedzieli z nim. Przesłał tedy męża: a pierwéj niż on poseł przyszedł, rzekł do starców: A wiecież, że ten syn mężobójce posłał, aby ucięto głowę moję? A tak patrzcie, gdy przyjdzie posłaniec, zamknijcie drzwi, a nie dajcie mu wniść; bo oto tętnanie nóg pana jego jest za nim.

³³ A gdy jeszcze mówił do nich, [0373]ukazał się posłaniec, który szedł do niego, i rzekł: Oto tak wielkie złe od Pana jest, czegóż mam więcéj czekać od Pana?

Rozdział VII

I rzekł Elizeusz: Słuchajcie słowa Pańskiego: To mówi Pan: O tym czasie jutro będzie korzec białéj mąki za jeden stater, a dwa korce jęczmienia za jeden stater, w bramie Samaryjskiéj.

² Odpowiadając jeden z książąt, na którego ręce król się wspierał, człowiekowi Bożemu, rzekł: By też Pan podziałał wypusty w niebie, zaż będzie mogło być, co powiadasz? Który rzekł: Ujrzysz oczyma twemi, ale z tego jeść nie będziesz.

³ Byli tedy czteréj mężowie trędowaci u wejścia bramy, którzy rzekli jeden do drugiego: Cóż tu chcemy być, aż pomrzemy?

⁴ Choć zechcemy wniść do miasta, głodem umrzemy: choć téż tu zostaniemy, musiem umrzeć: pójdźcież tedy, a zbieżmy do obozu Syryjskiego, jeźli nam zfolgują, będziem żywi: a jeźli będą chcieli zabić, przecie pomrzemy.

⁵ Wstali tedy w wieczór, aby szli do wojska Syryjskiego: a przyszedłszy do przodku obozu Syryjskiego, nikogo tamże nie naleźli.

⁶ Albowiem Pan dał był słyszeć w oboziech Syryjskich grzmot wozów i koni i wojska wielkiego; i rzekli jeden do drugiego: Oto król Izraelski najął za pieniądze przeciwko nam króle Hetejskie i Egipskie, i przyszli na nas.

⁷ Wstali tedy i uciekli nocą, i zostawili namioty swe i konie i osły w obozie, i uciekli chcąc tylko dusze swe zachować.

⁸ Gdy tedy przyszli oni trędowaci na przodek obozu, weszli do namiotu jednego i jedli i pili: i nabrali ztamtąd śrebra i złota i szat, i szli i pokryli. I zasię wrócili się do drugiego namiotu, i z niego także nabrawszy pokryli.

⁹ I rzekli jeden ku drugiemu: Nie dobrze czyniemy; ten dzień bowiem dobréj nowiny jest. Jeźli zamilczemy, a nie będziem chcieć powiedzieć aż do zarania, będziem winni grzechu. Pójdźcie, idźmy a powiedzmy na dworze królewskim.

¹⁰ A gdy przyszli do bramy miejskiéj, powiedzieli im, mówiąc: Szliśmy do obozu Syryjskiego a żadnegośmy tam człowieka nie naleźli, jedno konie a osły przywiązane i namioty rozbite.

¹¹ Szli tedy wrotni i powiedzieli w pałacu króla wewnątrz.

¹² Który wstał w nocy i rzekł do służebników swoich: Powiadam wam, co nam uczynili Syryjczykowie: wiedzą, że głód cierpiemy, i przetóż wyszli z obozu a pokryli się w polu, mówiąc: Gdy wynidą z miasta, poimamy je żywo, a potem miasto ubieżeć będziem mogli.

¹³ I odpowiedział jeden z służebników jego: Weźmiemy pięć koni, które w mieście zostały; (bo te tylko są we wszystkiem zgromadzeniu Izrael, inne bowiem wszystkie strawione są), a posławszy będziem się mogli wywiedzieć.

¹⁴ Przywiedziono tedy dwa konie, i posłał król do obozu Syryjskiego, mówiąc: Idźcie a spatrzajcie.

¹⁵ Którzy jechali za nimi aż do Jordanu, a oto wszystka droga pełna była szat i naczynia, które porzucali Syryjczykowie, gdy się trwożyli. I wróciwszy się posłowie powiedzieli królowi.

¹⁶ I wyszedłszy lud rozchwycił obóz Syryjski, i stał się korzec białéj mąki po jednym staterze, a dwa korce jęczmienia po staterze jednym, według słowa Pańskiego.

¹⁷ A król ono książę, którego się ręki wspierał, postawił u bramy, którego gmin podeptał w wejściu bramy, i umarł, wedle tego, jako był powiedział mąż Boży, gdy był król stąpił do niego.

¹⁸ I stało się według słowa męża Bożego, które był rzekł królowi, kiedy mówił: Dwa korce jęczmienia będą za jeden stater, a korzec białej mąki za jeden stater, o tymże czasie jutro w bramie Samaryi:

[0374] ¹⁹ Gdy ono książę odpowiedziało było mężowi Bożemu, i rzekło: By téż Pan uczynił upusty w niebie, azaż może się stać, co powiadasz? I rzekł mu: Ujrzysz oczyma twemi, ale z tego jeść nie będziesz.

²⁰ Potkało go tedy, jako było opowiedziano, i podeptał go lud w bramie, i umarł.

Rozdział VIII

A Elizeusz rzekł do onéj niewiasty, któréj był syna ożywił, mówiąc: Wstań, a idź ty i dom twój a bądź gościem, gdziekolwiek najdziesz; bo Pan zawołał głodu, i przyjdzie na ziemię przez siedm lat.

² Która wstała i uczyniła według słowa człowieka Bożego, a poszedłszy z domem swym, była gościem w ziemi Philistyńskiéj przez wiele dni.

³ A gdy wyszło siedm lat, wróciła się niewiasta z ziemie Philistyńskiéj: i wyszła, aby prosiła króla o dom swój i o rolę swoję.

⁴ A król rozmawiał z Giezym, sługą męża Bożego, mówiąc: Powiadaj mi wszystkie zacne rzeczy, które czynił Elizeusz.

⁵ A gdy on powiadał królowi, jako wskrzesił umarłego, ukazała się niewiasta, któréj był syna ożywił, wołając do króla o dom swój i o rolę swoję. I rzekł Giezy: Panie mój, królu, tać to jest niewiasta, i to jest syn jéj, którego wskrzesił Elizeusz.

⁶ I pytał król niewiasty, która mu powiedziała. I dał jéj król rzezańca jednego, mówiąc: Przywróć jéj wszystko, co jéj jest, i wszystkie dochody z ról odednia, którego opuściła ziemię aż dotąd.

⁷ Przyszedł téż Elizeusz do Damaszku, a Benadad król Syryjski chorował. I powiedziano mu, mówiąc: Przyszedł tu mąż Boży.

⁸ I rzekł król do Hazaela: Weźmij z sobą dary a idź przeciwko mężowi Bożemu a poradź się Pana przezeń, mówiąc: Będęli mógł wybiegać się z téj niemocy mojéj?

⁹ A tak poszedł Hazael przeciwko niemu, mając z sobą dary i wszelkie dobra Damaszku, brzemiona czterdziestu wielbłądów. I stanąwszy przed nim, rzekł: Syn twój Benadad, król Syryjski, posłał mię do ciebie, mówiąc: Będęli mógł ozdrowieć z téj niemocy mojéj?

¹⁰ I rzekł mu Elizeusz: Idź, rzecz: Będziesz zdrów: lecz mi Pan pokazał, że śmiercią umrze.

¹¹ I stał z nim i strwożył się aż do zapłonienia twarzy, i płakał maż Boży.

¹² Któremu rzekł Hazael: Czemu Pan mój płacze? A on rzekł: Iż wiem, co za złości poczynisz synom Izraelowym. Miasta ich obronne ogniem spalisz i młodzieńce ich mieczem pomordujesz i dzieci ich poroztrącasz a brzemienne porozcinasz.

¹³ I rzekł Hazael: A cóżem ja, sługa twój, pies, żebych miał uczynić rzecz tak wielką? I rzekł Elizeusz: Okazał mi Pan, że ty będziesz królem Syryjskim.

¹⁴ Który odszedłszy od Elizeusza, przyszedł do pana swego, który rzekł do niego: Cóż ci powiedział Elizeusz? A on odpowiedział: Powiedział mi, że przyjdziesz do zdrowia.

¹⁵ A gdy przyszedł dzień drugi, wziął kołdrę i nalał wody i rozciągnał na obliczu jego. Który gdy umarł, królował Hazael miasto niego.

¹⁶ Roku piątego Jorama, syna Achaba, króla Izraelskiego, i Jozaphata, króla Judzkiego, królował Joram, syn Jozaphata, króla Judzkiego.

¹⁷ Trzydzieści mu lat i dwa było, gdy począł królować, a ośm lat królował w Jeruzalem. ^[3]

¹⁸ I chodził drogami królów Izraelskich, jako chodził dom Achabów; córka bowiem Achabowa była żona jego, i czynił złość przed oczyma Pańskiemi.

¹⁹ A Pan nie chciał wytracić Judy dla Dawida, sługi swego, jako mu był przyrzekł, aby mu dał świecę i synom jego po wszystkie dni. ^[4]

²⁰ Za czasów jego odstąpił Edom, aby nie był pod Judą, i postanowił sobie króla. ^[5]

²¹ I przyciągnął Joram do Seira [0375]i wszystkie wozy z nim: i wstał w nocy i poraził Edomczyki, którzy go byli obtoczyli, i hetmany wozów, a lud uciekł do przybytków swoich.

²² Odstąpił tedy Edom, żeby nie był pod Juda, aż do dnia dzisiejszego. Odstąpiła tedy i Lobua onego czasu.

²³ A ostatek mów Joram i wszystko, co czynił, izali to nie napisano jest w księgach słów dni królów Judzkich?

²⁴ I zasnął Joram z ojcy swymi, i pogrzebion jest z nimi w mieście Dawidowem, i królował Ochozyasz, syn jego, miasto niego.

²⁵ Roku dwunastego Jorama, syna Achabowego, króla Izraelskiego, królował Ochozyasz, syn Jorama, króla Judzkiego. ^[6]

²⁶ Dwadzieścia lat i dwa było Ochozyaszowi, gdy począł królować, a rok jeden królował w Jeruzalem: imię matki jego Athalia, córka Amry, króla Izraelskiego.

²⁷ I chodził drogami domu Achabowego i czynił złość przed Panem, jako dom Achabów; bo był zięciem domowi Achabowemu.

²⁸ Wyciągnął téż z Joramem, synem Achabowym, na wojnę przeciw Hazaelowi, królowi Syryjskiemu do Ramoth Galaad, i zranili Syryjczykowie Jorama.

²⁹ Który się wrócił, żeby go leczono do Jezrahel; bo go zranili byli Syryjczykowie w Ramoth, walczącego przeciw Hazaelowi, królowi Syryjskiemu. A Ochozyasz, syn Joramów, król Judzki, wstąpił nawiedzać syna Achabowego w Jezrahelu; bo tam chorował.

Rozdział IX

A Elizeusz prorok zawołał jednego z synów prorockich, i rzekł mu: Przepasz biodra twoje a weźmij bańkę oliwy tę w rękę twą a idź do Ramoth Galaad.

² A gdy tam przyjdziesz, ujrzysz Jehu, syna Jozaphata, syna Namsy: a wszedłszy każesz mu wstać z pośrodku braciéj jego i wwiedziesz do wnętrznéj komory. ^[7]

³ A dzierżąc bańkę oliwy wlejesz na głowę jego i rzeczesz: To mówi Pan: Pomazałem cię królem nad Izraelem. I otworzysz drzwi i ucieczesz i nie zastanowisz się tam.

⁴ A tak poszedł młodzieniec, pacholę proroka, do Ramoth Galaad.

⁵ I wszedł tam, a oto hetmanowie wojska siedzieli, i rzekł: Mam słowo do ciebie, o hetmanie. I rzekł Jehu: Do kogo z nas wszystkich? A on rzekł: Do ciebie, o hetmanie.

⁶ I wstał i wszedł do komory, a on wylał oliwę na głowę jego i rzekł: To mówi Pan, Bóg Izraelów: Pomazałem cię królem nad ludem Pańskim, Izraelem.

⁷ I wytracisz dom Achaba, pana twego, i pomszczę się krwie sług moich proroków i krwie wszystkich sług Pańskich z ręki Jezabel.

⁸ I wytracę wszystek dom Achabów i zabiję z Achab mokrzącego na ścianę i zamknionego i ostatecznego w Izraelu. ^[8]

⁹ I dam dom Achabów, jako dom Jeroboama, syna Nabat, i jako dom Baasy, syna Ahia. ^[9]

¹⁰ Jezabelę téż zjedzą psi na polu Jezrahelskiem, a nie będzie, ktoby ją pogrzebł. I otworzył drzwi i uciekł.

¹¹ A Jehu wyszedł do sług pana swego, którzy mu rzekli: Dobrzeli jest wszystko? Po cóż przyszedł ten szalony do ciebie? Który im rzekł: Znacie człowieka, i co mówił.

¹² A oni odpowiedzieli: Fałszci to, ale raczéj nam powiedz. Który im rzekł: To a to mi mówił, i rzekł: To mówi Pan: Pomazałem cię królem nad Izraelem.

¹³ Pośpieszyli się tedy, a wziąwszy każdy płaszcz swój, położyli pod nogi jego na podobieństwo majestatu, i zatrąbili w trąbę i mówili: Króluje Jehu.

¹⁴ Sprzysiągł się tedy Jehu, syn Jozaphata, syna Namsy, na Jorama, a Joram był obległ Ramoth Galaad, sam i wszystek Izrael przeciw Hazaelowi, królowi Syryjskiemu.

¹⁵ A wrócił się był, aby się leczył w Jezrahelu na rany; bo go byli [0376]zranili Syryjczykowie walczącego przeciw Hazaelowi, królowi Syryjskiemu. I rzekł Jehu: Jeźli się wam podoba, niechaj żaden zbieg nie wychodzi z miasta, żeby nie szedł a nie oznajmił w Jezrahelu.

¹⁶ I wsiadł i jechał do Jezrahela; bo tam chorował Joram, a Ochozyasz, król Judzki, przyjechał był, nawiedzać Jorama.

¹⁷ Stróż tedy, który stał na wieży Jezrahelskiéj, ujrzał poczet Jehu przyjeżdżającego i rzekł: Widzę ja poczet. I rzekł Joram: Weźmij wóz a poślij przeciwko nim, a niech spyta ten, który jedzie: Dobrzeli jest wszystko?

¹⁸ A tak jechał, który był wsiadł na wóz, przeciw niemu i rzekł: To mówi król: Spokójneli jest wszystko? I rzekł Jehu: Co tobie i pokojowi? Mijaj, a jedź za mną. Powiedział téż stróż, rzekąc: Przyjechał poseł do nich, a nie wraca się,

¹⁹ Posłał téż drugi wóz z końmi, i przyjechał do nich i rzekł: To mówi król: Pokójli jest? I rzekł Jehu: Co tobie i pokojowi? Miń, a jedź za mną.

²⁰ I powiedział stróż, rzekąc: Przyjechał aż do nich a nie wraca się: a jazda jest jakoby jazda Jehu, syna Namsy; bo szalenie jedzie.

²¹ I rzekł Joram: Zaprzągaj wóz. I zaprzęgli wóz jego, i wyjechał Joram, król Izraelski, i Ochozyasz, król Judzki, każdy na swym wozie, i wyjechali naprzeciwko Jehu i naleźli go na polu Nabota Jezrahelitczyka.

²² A gdy ujrzał Joram Jehu, rzekł: A pokój Jehu? A on odpowiedział: Co za pokój? Jeszcze cudzołóztwa Jezabel, matki twojéj, i czary jéj mnogie trwają.

²³ I nawrócił Joram rękę swą i uciekając rzekł do Ochozyasza: Zdrada, Ochozyaszu!

²⁴ A Jehu wyciągnął łuk ręką i postrzelił Jorama między plecy, i wyszła strzała przez serce jego, i wnet upadł na wozie swoim.

²⁵ I rzekł Jehu do Badachera hetmana: Weźmij a porzuć go na roli Nabotha Jezrahelitczyka; bo pamiętam, kiedy ja i ty siedząc na wozie jechaliśmy za Achabem, ojcem tego, że Pan to brzemię podniósł nań, mówiąc:

²⁶ Jeźli nie za krew Nabotha i za krew synów jego, którąm wczora widział, mówi Pan, oddam tobie na téj roli, mówi Pan. A tak teraz weźmij a porzuć go na roli według słowa Pańskiego. ^[10]

²⁷ A Ochozyasz, król Judzki, widząc to, uciekał drogą domu ogrodowego: i gonił go Jehu i rzekł: I tego téż zabijcie na wozie jego. I zranili go na wstępie Gauer, który jest u Jeblaam: który uciekł do Magedda i tam umarł.

²⁸ A słudzy jego włożyli go na wóz jego i wieźli do Jeruzalem, i pogrzebli go w grobie z ojcy jego w mieście Dawidowem.

²⁹ Roku jedenastego Jorama, syna Achabowego, królował Ochozyasz nad Juda.

³⁰ I przyjechał Jehu do Jezrahela. A Jezabel usłyszawszy o wjeździe jego, pofarbowała oczy swe bielidłem i ochędożyła głowę swoję i spojrzała oknem

³¹ Na Jehu wjeżdżającego w bramę i rzekła: I możeż być pokój Zambremu, który zabił pana swego? ^[11]

³² I podniósł Jehu twarz swoję ku oknu, i rzekł: Która to jest? I wychylili się do niego dwaj albo trzy rzezańcy.

³³ A on im rzekł: Zrzućcie ją na dół, i zrzucili ją, i pokropiła się ściana krwią, a kopyta końskie podeptały ją.

³⁴ A gdy wszedł, żeby jadł i pił, rzekł: Idźcie a oglądajcie przeklętą onę, a pogrzebcie ją; bo jest córka królewska.

³⁵ A gdy szli, aby ją pogrzebli, nie naleźli jedno trupi łeb a nogi i końce rąk.

³⁶ A wróciwszy się powiedzieli mu. I rzekł Jehu: Mowa Pańska jest, którą mówił przez sługę swego, Eliasza Thesbitczyka, rzekąc: Na roli Jezrahelskiéj zjedzą psi ciało Jezabel. ^[12]

³⁷ A będzie ciało Jezabel, jako gnój na ziemi na roli Jezrahel, tak iż będą mówić mimo idący: Taż to ona jest Jezabel?

[0377]

Rozdział X

I Achab miał siedmdziesiąt synów w Samaryi. Napisał tedy Jehu listy, i posłał do Samaryi do przełożonych miejskich i do starszych i do tych, którzy wychowywali syny Achabowe, w te słowa:

² Skoro te listy weźmiecie, którzy macie syny pana waszego i wozy i konie i miasta mocne i oręże.

³ Obierzcie lepszego, i tego, który się wam spodoba z synów pana waszego, i tego posadźcie na stolicy ojca jego, a bijcie się o dom pana waszego.

⁴ Ulękli się oni bardzo i rzekli: Oto dwaj królowie nie mogli się zostać przed nim, a jakoż się my sprzeciwić będziem mogli?

⁵ Posłali tedy przełożeni domu i urzędnicy miasta i starsi i wychowywaciele do Jehu, mówiąc: Jesteśmy służebnicy twoi, cokolwiek rozkażesz, uczyniemy: ani króla nad sobą stanowiemy, cokolwiek ci się podoba, uczyń.

⁶ I odpisał im listy powtóre, rzekąc: Jeźliście moi a mnieście posłuszni, weźcież głowy synów pana waszego, a przyjedźcie do mnie jutro téjże godziny do Jezrahela. A synów królewskich siedmdziesiąt mężów chowano u przedniejszych miasta.

⁷ A gdy przyszły listy do nich, wzięli syny królewskie i zabili siedmdziesiąt mężów i włożyli głowy ich w kosze i posłali do niego do Jezrahela.

⁸ I przyszedł poseł i oznajmił mu, rzekąc: Przyniesiono głowy synów królewskich. Który odpowiedział: Składźcie je na dwie kupy wedle wejścia bramy aż do zarania.

⁹ A gdy rozedniało, wyszedł, i stojąc rzekł do wszystkiego ludu: Sprawiedliwiście. Jeźlim się ja sprzysiągł na pana mego i zabiłem go, któż te wszystkie pobił?

¹⁰ Obaczcież tedy teraz, iż nie upadło z mów Pańskich na ziemię, które mówił Pan na dom Achabów: i uczynił Pan, co mówił w ręce sługi swego Eliasza. ^[13]

¹¹ Pobił tedy Jehu wszystkie, którzy byli zostali z domu Achabowego w Jezrahelu i wszystkie pany jego i znajome i ofiarowniki, aż i szczątka po nim nie zostało.

¹² I wstawszy przyjechał do Samaryjéj. A gdy przyszedł do domu pasterskiego na drodze,

¹³ Nalazł bracią Ochozyasza, króla Judzkiego, i rzekł do nich: Coście wy zacz? Którzy odpowiedzieli: Jesteśmy bracia Ochozyaszowi, a przyszliśmy nawiedzić zdrowie synów królewskich i synów królowéj.

¹⁴ Który rzekł: Poimajcie je żywe. Które gdy poimali żywe, pościnali je u studnie podle domu, czterdzieści i dwu mężów, i nie zostawił z nich żadnego.

¹⁵ A odjechawszy zonąd nalazł Jonadab, syna Rechab, idącego przeciw sobie, i błogosławił mu i rzekł do niego: Jestli serce twoje proste, jako serce moje z sercem twojem? I rzekł Jonadab: Jest. Jeźli, prawi, jest, daj rękę twoję. Który dał mu rękę swoję. A on go wziął na wóz do siebie.

¹⁶ I rzekł do niego: Jedź zemną, a oglądaj żarliwość moję o Pana. A wziąwszy go na swój wóz,

¹⁷ Wiózł do Samaryjéj. I pobił wszystkie, którzy byli zostali z Achab w Samaryjéj aż do jednego, według słowa Pańskiego, które mówił przez Eliasza.

¹⁸ Zgromadził tedy Jehu wszystek lud i rzekł do nich: Achab chwalił Baala mało, ale go ja więcéj będę chwalił. ^[14]

¹⁹ Teraz tedy wszystkich proroków Baal i wszystkich ministrów jego i wszystkich ofiarowników jego wzówcie do mnie, niech żadnego nie będzie, któryby nie przyszedł; bo ofiarę mam wielką Baalowi. Kogokolwiek nie będzie dostawało, nie będzie żyw. A to Jehu czynił na zdradzie, aby wytracił chwalce Baalowe.

²⁰ I rzekł: Poświęćcie dzień uroczysty Baalowi. I wezwał

²¹ I posłał na wszystkie granice Izraelskie, i przyszli wszyscy ministrowie Baal, nie został ani jeden, któryby nie przyszedł. I wzeszli do [0378]zboru Baalowego, i napełnił się dom Baalów od końca aż do końca.

²² I rzekł tym, którzy byli nad szatami: Wynieście szaty wszystkim ministrom Baalowym. I wynieśli im szaty.

²³ I wszedłszy Jehu i Jonadab, syn Rechab, do zboru Baalowego, rzekł chwalcom Baalowym: Przepatrzcie a obaczcie, by tu snadź nie był kto z wami z sług Pańskich, ale żeby tylko sami byli ministrowie Baalowi.

²⁴ A tak weszli, aby czynili ofiary i całopalenia. A Jehu nagotował był sobie przed zborem ośmdziesiąt mężów i rzekł im: Ktokolwiek uciecze z tych ludzi, które ja przywiodę w ręce wasze, dusza jego będzie za duszę onego.

²⁵ I stało się, gdy się skończyło całopalenie, rozkazał Jehu żołnierzom i hetmanom swym: Wnidźcie a pobijcie je, niech żaden nie ujdzie. I pobili je paszczeką miecza, i wyrzucili żołnierze i hetmanowie. I szli do miasta zboru Baal.

²⁶ I wynieśli bałwana ze zboru Baal i spalili.

²⁷ I skruszyli go. Zbór téż Baalów skazili i poczynili z niego wychody aż do dnia dzisiejszego.

²⁸ Wygładził tedy Jehu Baala z Izraela.

²⁹ Wszakże od grzechów Jeroboama, syna Nabat, który do grzechu przyprawił Izraela, nie odstąpił, ani opuścił cielców złotych, którzy byli w Bethel i w Dan.

³⁰ I rzekł Pan do Jehu: Ponieważeś pilnie czynił, co prawo było i podobało się w oczach moich, i wszystko, co było w sercu mojem, uczyniłeś przeciwko domowi Achab, synowie twoi aż do czwartego pokolenia będą, siedzieć na stolicy Izraelskiéj.

³¹ Lecz Jehu nie strzegł, żeby chodził w zakonie Pana, Boga Izraelowego, ze wszystkiego serca swego; bo nie odstąpił od grzechów Jeroboama, który ku grzechowi przywiódł Izraela.

³² W one dni począł Pan tęsknić nad Izraelem: i poraził je Hazael we wszystkich granicach Izraelskich:

³³ Od Jordanu ku wschodniéj stronie wszystkę ziemię Galaad i Gad i Ruben i Manasse, od Aroer, który jest nad potokiem Arnon, i Galaad i Bazan.

³⁴ A ostatek słów Jehu i wszystko, co czynił, i męstwo jego, aza to nie jest napisano w księgach słów dni królów Izraelskich?

³⁵ I zasnął Jehu z ojcy swymi, i pogrzebli go w Samaryjéj: i królował Joachaz, syn jego, miasto niego.

³⁶ A dni, których królował Jehu nad Izraelem w Samaryjéj dwadzieścia ośm lat jest.

Rozdział XI

Athalia tedy, matka Ochozyaszowa, ujrzawszy, że syn jéj umarł, powstała i pobiła wszystko nasienie królewskie. ^[15]

² A wziąwszy Jozaba, córka króla Jorama, siostra Ochozyaszowa, Joasa, syna Ochozyaszowego, ukradła go z pośrodku synów królewskich, które zabijano, i mamkę jego z łożnice, i skryła go od oblicza Athalijéj, żeby go nie zabito.

³ I był przy niéj sześć lat potajemnie w domu Pańskim: lecz Athalia królowała nad ziemią.

⁴ A siódmego roku posłał Jojada, i wziąwszy rotmistrze i żołnierze wwiódł do siebie do kościoła Pańskiego i uczynił z nimi przymierze: a poprzysiągłszy je w domu Pańskim, ukazał im syna królewskiego, ^[16]

⁵ I przykazał im, mówiąc: Ta jest mowa, którą uczynić macie.

⁶ Trzecia część was niechaj wnidzie w Sabbath, a niech trzyma straż domu królewskiego. A trzecia część niechaj będzie u bramy Sur: a trzecia część u bramy, która jest za mieszkaniem tarczników: i będziecie strzedz straży domu Messa.

⁷ A dwie części z was wszystkich wychodzących w Sabbath niechaj strzegą straży domu Pańskiego około króla.

⁸ I obstąpcie go, mając bronie w rękach waszych: a ktoby wszedł do zagrodzenia kościelnego, niech zabit [0379]będzie: i będziecie przy królu wchodzącym i wychodzącym.

⁹ I uczynili rotmistrzowie wedle wszystkiego, co im rozkazał był kapłan Jojada: i wziąwszy każdy męże swe, którzy wchodzili w Sabbath z onymi, którzy mieli odejść w Sabbath, przyszli do Jojady kapłana.

¹⁰ Który im dał oszczepy i oręże króla Dawida, które były w domu Pańskim.

¹¹ I stanęli każdy, mając bronie w ręce swéj, po prawéj stronie kościoła, aż do lewéj strony ołtarza i kościoła, około króla.

¹² I wywiódł syna królewskiego i włożył nań koronę i świadectwo: i uczynili go królem i pomazali, a klaskając rękoma, mówili: Niech żyje król.

¹³ A Athalia usłyszała głos ludu bieżącego, i wszedłszy do gminu do kościoła Pańskiego,

¹⁴ Ujrzała króla stojącego na majestacie według obyczaju, i śpiewaki i trąby blisko niego, i wszystek lud ziemie weselący się i trąbiący w trąby, i rozdarła odzienie swe i zawołała: Sprzysiężenie, sprzysiężenie!

¹⁵ I rozkazał Jojada rotmistrzom, którzy byli nad wojskiem i rzekł im: Wywiedźcie ją z zagrodzenia kościoła, a ktokolwiek pójdzie za nią, niech mieczem zabit będzie; bo rzekł był kapłan: Niech nie będzie zabita w kościele Pańskim.

¹⁶ I włożyli na nię ręce, i wypchnęli drogą, gdzie konie chodzą, podle pałacu, i tam ją zabito.

¹⁷ Uczynił tedy Jojada przymierze między Panem a między królem i między ludem, aby był ludem Pańskim, i między królem a ludem.

¹⁸ I wszedł wszystek lud ziemie do zboru Baal i zepsowali ołtarze jego i obrazy duże pokruszyli: Mathana téż, ofiarownika Baal, zabili przed ołtarzem. I postawił kapłan straż w domu Pańskim.

¹⁹ I wziął rotmistrze i poczty Cerethy i Phelety i wszystek lud ziemie, i prowadzili króla z domu Pańskiego i przyszli drogą bramy tarczników na pałac, i siadł na stolicy królewskiéj.

²⁰ I weselił się wszystek lud ziemie, i miasto się uspokoiło: a Athalia zabita jest mieczem w domu królewskim.

²¹ A siedm lat było Joasowi, gdy począł królować.

Rozdział XII

Roku siódmego Jehu królował Joas i czterdzieści lat królował w Jeruzalem: imię matki jego Sebia z Bersabee.

² I czynił Joas prawość przed Panem po wszystkie dni, przez które go uczył Jojada kapłan.

³ Wszakże wyżyn nie odjął; bo jeszcze lud ofiarował i zapalał na wyżynach kadzidło.

⁴ I rzekł Joas do kapłanów: Wszystkie pieniądze świętych, które wniesione będą do kościoła Pańskiego od przychodzących, które ofiarują za okup dusze, i które dobrowolnie i zdaniem serca swego wnoszą do kościoła Pańskiego,

⁵ Niechaj je biorą kapłani według porządku swego, a niech oprawują budowanie kościelne, jeźli ujrzą, że co poprawić potrzeba.

⁶ Aż do dwudziestego tedy trzeciego roku króla Joasa nie poprawowali kapłani budowania kościelnego.

⁷ I wezwał król Joas Jojady, wielkiego kapłana i kapłanów, mówiąc im: Czemu nie oprawujecie budowania kościelnego? Nie bierzcież tedy więcéj pieniędzy według porządku waszego, ale je na poprawę kościoła oddajcie.

⁸ I zakazano kapłanom więcéj brać pieniędzy od ludu i poprawować budowania domowego.

⁹ I wziął Jojada, najwyższy kapłan, skarbną skrzynię jedne i uczynił na wierzchu dziurę i postawił ją przy ołtarzu po prawéj stronie wchodzących do domu Pańskiego, i kładli w nię kapłani, którzy strzegli drzwi, wszystkie pieniądze, które przynoszono do kościoła Pańskiego.

¹⁰ A gdy widzieli zbytnie [0380]pieniądze w skrzyni, przychodził pisarz królewski i najwyższy kapłan i wysypowali i liczyli pieniądze, które się najdowały w domu Pańskim.

¹¹ I dawali je pod liczbą, i pod wagą w rękę tych, którzy byli przełożeni nad murarzmi domu Pańskiego: którzy je wydawali na cieśle i murarze tym, którzy robili w domu Pańskim.

¹² I którzy budowania oprawowali i na te, którzy kamienie łamali, i aby kupowali drzewo i kamienie, które łamano, tak żeby się wykonała poprawa domu Pańskiego we wszystkiem, co nakładu potrzebowało na obwarowanie domu.

¹³ Wszakże nie sprawowano z tychże pieniędzy naczynia do wody do kościoła Pańskiego i widełek i kadzidlnic i trąb i wszelkiego naczynia złotego i śrebrnego z pieniędzy, które wnoszono do kościoła Pańskiego.

¹⁴ Tym bowiem, którzy robili, dawano je, aby oprawowany był kościół Pański.

¹⁵ I nie słuchano liczby tych ludzi, którzy brali pieniądze, aby je rzemieślnikom rozdawali, ale na wiarę nimi szafowali.

¹⁶ Lecz pieniędzy za występ i pieniędzy za grzechy nie wnosili do kościoła Pańskiego; bo były kapłańskie.

¹⁷ Przyciągnął tedy Hazael, król Syryjski, i dobywał Geth i wziął go: i obrócił twarz swą, aby ciągnął do Jeruzalem.

¹⁸ Przetóż wziął Joas, król Judzki, wszystkie rzeczy poświęcone, które byli poświęcili Jozaphat i Joram i Ochozyasz, ojcowie jego, królowie Judzcy, i które był sam ofiarował: i wszystko śrebro, które się naleść mogło w skarbiech kościoła Pańskiego, i w pałacu królewskim: i posłał Hazaelowi, królowi Syryjskiemu, i odciągnął od Jeruzalem.

¹⁹ A ostatek mów Joas i wszystko, co uczynił, izali to nie napisano jest w księgach słów dni królów Judzkich?

²⁰ I powstali słudzy jego i sprzysięgli się między sobą i zabili Joas w domu Mello na zstępowaniu do Sella.

²¹ Albowiem Josachar, syn Semaath, i Josabad, syn Somer, słudzy jego, zabili go, i umarł: i pogrzebli go z ojcy jego w mieście Dawidowem: i królował Amazyasz, syn jego, miasto niego.

Rozdział XIII

Roku dwudziestego trzeciego Joasa, syna Ochożyasza, króla Judzkiego, królował Joachaz, syn Jehu, nad Izraelem w Samaryjéj siedmnaście lat.

² I czynił złość przed Panem i naśladował grzechów Jeroboama, syna Nabat, który ku grzechowi przywiódł Izraela, i nie odstąpił od nich.

³ I rozgniewała się zapalczywość Pańska na Izraela, i dał je w ręce Hazaela, króla Syryjskiego, i w ręce Benadad, syna Hazaelowego, po wszystkie dni.

⁴ A Joachaz modlił się obliczu Pańskiemu i wysłuchał go Pan; bo widział uciśnienie Izraela, że je był starł król Syryjski.

⁵ I dał Pan Izraelowi zbawiciela, i wybawion jest z ręki króla Syryjskiego: i mieszkali synowie Izraelscy w przybytkach swoich jako wczora i dziś trzeci dzień.

⁶ Wszakże nie odstąpili od grzechów domu Jeroboamowego, który przyprawił ku grzechowi Izraela, ale w nich chodzili; bo i gaj został w Samaryjéj.

⁷ I nie zostało Joachazowi z ludu jedno pięćdziesiąt jezdnych a dziesięć wozów i dziesięć tysięcy pieszych; bo je był wytracił król Syryjski, i obrócił był jako proch we młoćbie bojewiska.

⁸ A ostatek mów Joachaz i wszystko, co czynił, i męstwo jego, izali to nie napisano jest w księgach mów dni królów Izraelskich?

⁹ I zasnął Joachaz z ojcy swymi, i pogrzebli go w Samaryjéj: i królował Joas, syn jego, miasto niego.

¹⁰ Roku trzydziestego i siódmego Joasa, króla Judzkiego, królował Joas, syn Joachazów, nad Izraelem w Samaryjéj szesnaście lat,

[0381] ¹¹ I czynił złość przed oczyma Pańskiemi: nie odstąpił od wszystkich grzechów Jeroboama, syna Nabat, który ku grzeszeniu przywiódł Izraela, ale chodził w nich.

¹² A ostatek mów Joasowych i wszystko, co czynił, i męstwo jego, jako walczył przeciw Amazyaszowi, królowi Judzkiemu, azaż tego nie napisano w księgach mów dni królów Izraelskich?

¹³ I zasnął Joas z ojcy swymi, a Jeroboam siadł na stolicy jego. Lecz Joas pogrzebion jest w Samaryjéj z królmi Izraelskimi.

¹⁴ A Elizeusz chorował niemocą, téż umarł. I zjechał do niego król Izraelski, i płakał przed mówił: Ojcze mój, ojcze mój, wozie Izraelski, i woźnico jego!

¹⁵ I rzekł mu Elizeusz: Przynieś łuk i strzały. A gdy przyniósł do niego łuk i strzały.

¹⁶ Rzekł do króla Izraelskiego: Włóż rękę twoję na łuk. A gdy on włożył rękę swoję, położył Elizeusz ręce swe na rękach królewskich.

¹⁷ I rzekł: Otwórz okno wschodnie. A gdy otworzył, rzekł Elizeusz: Wystrzel strzałę! I wystrzelił. I rzekł Elizeusz: Strzała zbawienia Pańskiego i strzała zbawienia przeciw Syryjéj: i porazisz Syryją w Aphek, aż ją wyniszczysz.

¹⁸ I rzekł: Weźmij strzały. Który gdy wziął, zasię mu rzekł: Uderz strzałą ziemię. A gdy uderzył trzykroć i stanął:

¹⁹ Rozgniewał się mąż Boży nań i rzekł: Byś był uderzył pięć albo sześć albo siedmkroć, poraziłbyś był Syryją aż do zniszczenia: ale teraz trzykroć tylko ją porazisz.

²⁰ Umarł tedy Elizeusz i pogrzebion jest. A łotrzykowie z Moab wjechali w ziemię tegoż roku.

²¹ A niektórzy pogrzebując człowieka, ujrzeli łotrzyki i wrzucili trupa do grobu Elizeuszowego, który skoro się dotknął kości Elizeuszowych, ożył człowiek, i stanął na nogi swoje.

²² Hazael tedy, król Syryjski, udręczył Izraela po wszystkie dni Joachazowe.

²³ I zmiłował się Pan nad nimi i nawrócił się ku nim, dla przymierza swego, które miał z Abrahamem i Izaakiem i Jakóbem: i nie chciał ich wytracić, ani do końca odrzucić aż do tego czasu.

²⁴ A Hazael, król Syryjski, umarł, i królował Benadad, syn jego, miasto niego.

²⁵ A Joas, syn Joachazów, wziął miasta z ręki Benadada, syna Hazaelowego, które był pobrał z ręki Joachaza, ojca jego, prawem wojennem: po trzykroć go poraził Joas i przywrócił miasta Izraelowi.

Rozdział XIV

Roku wtórego Joasa, syna Joachazowego, króla Izraelskiego, królował Amazyasz, syn Joasa, króla Judzkiego.

² Pięć a dwadzieścia lat mu było, gdy począł królować, a dwadzieścia i dziewięć lat królował w Jeruzalem. Imię matki jego Joadan z Jeruzalem. ^[17]

³ I czynił prawość przed Panem, wszakże nie jako Dawid, ojciec jego: wedle wszystkiego, co czynił Joas, ojciec jego, czynił.

⁴ Jedno to tylko, że wyżyn nie zniósł; bo jeszcze lud ofiarował i palił kadzidło na wyżynach.

⁵ A gdy otrzymał królestwo, potracił sługi swe, którzy byli zamordowali króla, ojca jego.

⁶ Lecz synów onych, którzy byli zabili, nie pobił, według onego, co napisano w księgach zakonu Mojżeszowego, jako przykazał Pan, mówiąc: Nie pomrą ojcowie za syny, ani synowie pomrą za ojce: ale każdy w grzechu swym umrze. ^[18]

⁷ Ten poraził Edom w dolinie Żup solnych dziesięć tysięcy, i wziął Skałę na wojnie, i nazwał imię jéj Jektehel aż do dnia dzisiejszego.

⁸ Posłał tedy Amazyasz posły do Joasa, syna Joachaza, syna Jehu, króla Izraelskiego, mówiąc: Przyjedź a oglądajmy się.

⁹ I odesłał Joas, król Izraelski, do Amazyasza, króla Judzkiego, mówiąc: Oset Libanu posłał do cedru, który jest na Libanie, mówiąc: Daj córkę twoję synowi memu za żonę. [0382]I przeszły zwierzęta leśne, które są na Libanie, i podeptały oset.

¹⁰ Poraziwszy przemogłeś Edom i podniosło cię serce twoje: przestawaj na słowie a siedź w domu twoim: czemu złe wyzywasz, abyś upadł ty i Juda z tobą?

¹¹ I nie usłuchał Amazyasz. I wyciągnął Joas, król Izraelski, i oglądali się, on i Amazyasz, król Judzki, w Bethsames, miasteczku Judzkiem.

¹² I porażon jest Juda przed Izraelem, i uciekli każdy do przybytku swego.

¹³ Lecz Amazyasza, króla Judzkiego, syna Joasa, syna Ochozyaszowego, poimał Joas, król Izraelski, w Bethsames i przywiódł go do Jeruzalem i przełamał mur Jerozolimski od bramy Ephraim aż do bramy narożnéj, na czterysta łokci.

¹⁴ I pobrał wszystko złoto i śrebro i wszystkie naczynia, które się nalazły w domu Pańskim i w skarbiech królewskich, i ludzie w zakładzie, i wrócił się do Samaryjéj.

¹⁵ A ostatek słów Joas, które czynił i męstwo jego, którem walczył przeciw Amazyaszowi, królowi Judzkiemu, izali to nie napisano jest w księgach mów dni królów Judzkich?

¹⁶ I zasnął Joas z ojcy swymi, i pogrzebion jest w Samaryjéj z królmi Izraelskimi: i królował Jeroboam, syn jego, miasto niego.

¹⁷ A żył Amazyasz, syn Joasów, król Judzki, potem jako umarł Joas, syn Joachaza, króla Izraelskiego, piętnaście lat.

¹⁸ A ostatek mów Amazyaszowych, aza to nie napisano jest w księgach mów dni królów Judzkich?

¹⁹ I stało się nań sprzysiężenie w Jeruzalem: ale on uciekł do Lachis. I posłali za nim do Lachis i tam go zabili.

²⁰ I odwieziono go na koniech, i pogrzebion jest w Jeruzalem z ojcy swymi w mieście Dawidowem.

²¹ A lud Judzki wszystek wziął Azaryasza, który miał szesnaście lat, i uczynili go królem miasto ojca jego Amazyasza. ^[19]

²² Ten zbudował Elath i przywrócił go do Judy, gdy zasnął król z ojcy swymi.

²³ Roku piętnastego Amazyasza, syna Joasowego, króla Judzkiego, królował Jeroboam, syn Joasa, króla Izraelskiego, w Samaryjéj czterdzieści lat i jeden.

²⁴ I czynił złe przed Panem. Nie odstąpił od wszystkich grzechów Jeroboama, syna Nabat, który o grzech przyprawił Izraela.

²⁵ Ten przywrócił granice Izraelowe od wejścia do Emath aż do morza pustynie, według mowy Pana, Boga Izraelowego, którą mówił przez sługę swego Jonasa, syna Amathy, proroka, który był z Geth, który jest w Opher. ^[20]

²⁶ Widział bowiem Pan utrapienie Izraelowe zbytnie gorzkie, a iż wyniszczeni byli aż do zamknionych w ciemnicy i ostatecznych, a nie było, któryby dopomógł Izraelowi.

²⁷ Ani mówił Pan, żeby miał wygładzić imię Izraelowe z podniebia, ale je wybawił przez rękę Jeroboama, syna Joasowego.

²⁸ A ostatek mów Jeroboamowych i wszystko, co czynił, i męstwo jego, którem walczył, i jako przywrócił Damaszek i Emath do Judy w Izraelu, aza to nie jest napisano w księgach mów dni królów Izraelskich?

²⁹ I zasnął Jeroboam z ojcy swymi, królmi Izraelskimi, a miasto niego królował Zacharyasz, syn jego.

Rozdział XV

Roku dwudziestego i siódmego Jeroboama, króla Izraelskiego, królował Azaryasz, syn Amazyasza, króla Judzkiego.

² Szesnaście mu lat było, gdy począł królować, a pięćdziesiąt i dwie lecie królował w Jeruzalem. Imię matki jego Jechelia z Jeruzalem.

³ I czynił, co się podobało przed Panem, wedle wszystkiego, co czynił Amazyasz, ojciec jego.

⁴ Wszakże wyżyn nie rozwalił: jeszcze lud ofiarował i palił kadzidło na wyżynach.

[0383]⁵ A Pan zaraził króla, i był trędowatym aż do dnia śmierci swéj i mieszkał w domu wolnym osobno, a Joathan, syn królewski, rządził pałacem i sądził lud ziemie. ^[21]

⁶ A ostatek mów Azaryasza i wszystko, co czynił, aza to nie napisano jest w księgach słów dni królów Judzkich ?

⁷ I zasnął Azaryasz z ojcy swymi, i pogrzebli go z przodki jego w mieście Dawidowem, i królował Joathan, syn jego, miasto niego.

⁸ Roku trzydziestego i ósmego Azaryasza, króla Judzkiego, królował Zacharyasz, syn Jeroboamów, nad Izraelem w Samaryjéj sześć miesięcy:

⁹ A czynił złość przed Panem, jako czynili ojcowie jego, nie odstąpił od grzechów Jeroboama, syna Nabat, który wprawił w grzech Izraela.

¹⁰ I sprzysiągł się przeciw jemu Sellum, syn Jabes, i ranił go jawnie i zamordował i królował miasto niego.

¹¹ A ostatek słów Zacharyasza, azaż to nie jest napisano w księgach mów dni królów Izraelskich?

¹² Ta jest mowa Pańska, którą mówił do Jehu, mówiąc: Synowie twoi aż do czwartego pokolenia będą siedzieć na stolicy Izraelskiéj. I stało się tak.

¹³ Sellum, syn Jabes, królował roku trzydziestego i dziewiątego Azaryasza, króla Judzkiego, a królował jeden miesiąc w Samaryjéj.

¹⁴ I przyciągnął Manahem, syn Gady, z Thersa, i wjechał do Samaryjéj, i ranił Sellum, syna Jabes, w Samaryjéj i zamordował go i królował miasto niego.

¹⁵ A ostatek słów Sellum i sprzysiężenie jego, przez które uczynił zasadzkę, izali to nie napisano jest w księgach mów dni królów Izraelskich?

¹⁶ Tedy Manahem poraził Thapsę i wszystkie, co w niéj byli, i granice jéj od Thersa; nie chcieli mu bowiem otworzyć, i pobił wszystkie brzemienne jéj i porozcinał je.

¹⁷ Roku trzydziestego i dziewiątego Azaryasza, króla Judzkiego, królował Manahem, syn Gady, nad Izraelem dziesięć lat w Samaryjéj.

¹⁸ I czynił złość przed Panem, nie odstąpił od grzechów Jeroboama, syna Nabat, który ku grzeszeniu przywiódł Izraela po wszystkie dni jego.

¹⁹ Przyjeżdżał Phul, król Assyryjski, w ziemię, a Manahem dawał Phulowi tysiąc talentów śrebra, aby mu był na pomocy a umocnił królestwo jego.

²⁰ I nakazał Manahem śrebro Izraelowi, na wszystkie możne i bogate, aby dał królowi Assyryjskiemu, pięćdziesiąt syklów śrebra na każdego, i wrócił się król Assyryjski i nie mieszkał w ziemi.

²¹ A ostatek mów Manahem i wszystko, co czynił, azaż to nie jest napisano w księgach mów dni królów Izraelskich?

²² I zasnął Manahem z ojcy swymi, i królował Phaceja, syn jego, miasto niego.

²³ Roku pięćdziesiątego Azaryasza, króla Judzkiego, królował Phaceja, syn Manahem, nad Izraelem w Samaryjéj dwie lecie.

²⁴ I czynił, co było złe przed Panem: nie odstąpił od grzechów Jeroboama, syna Nabat, który ku grzeszeniu przywiódł Izraela.

²⁵ I sprzysiągł się nań Phacee, syn Romeliasza, hetman jego, i ranił go w Samaryjéj na wieży domu królewskiego, przy Argob i przy Arye, i z nim pięćdziesiąt mężów z synów Galaadczyków, i zamordował go i królował miasto niego.

²⁶ A ostatek mów Phaceja, i wszystko, co czynił, izali to nie napisano jest w księgach mów dni królów Izraelskich?

²⁷ Roku pięćdziesiątego i wtórego Azaryasza, króla Judzkiego, królował Phacee, syn Romeliaszów, nad Izraelem w Samaryjéj dwadzieścia lat.

²⁸ A czynił, co było złe przed Panem: nie odstąpił od grzechów Jeroboama, syna Nabat, który o grzech przyprawił Izraela.

²⁹ Za dni Phacejasza, króla Izraelskiego przyciągnął Theglath Phalasar, król Assyryjski, i wziął Ajon i Abel Dom, Maach i Janoe i Kedes i Asor i Galaad i Galileą i wszystkę ziemię Nephtali: i przeniósł je do Assyryjéj.

³⁰ A Ozee, syn Ele, sprzysiągł się [0384]i zasadzkę uczynił na Phacee, syna Romeliasza, i usiekł go i zabił: i królował miasto niego, dwudziestego roku Joathama, syna Ozyaszowego.

³¹ A ostatek mów Phacejasza, i wszystko co czynił, azaż to nie napisano jest w księgach mów dni królów Izraelskich?

³² Roku wtórego Phacee, syna Romehasza, króla Izraelskiego, królował Joatham, syn Ozyasza, króla Judzkiego. ^[22]

³³ Dwadzieścia i pięć lat miał, gdy począł królować, a szesnaście lat królował w Jeruzalem. Imię matki jego Jerusa, córka Sadok.

³⁴ I czynił, co się podobało przed Panem: wedle wszystkiego, co był uczynił Ozyasz, ojciec jego, czynił.

³⁵ Wszakże wyżyn nie zniósł: jeszcze lud ofiarował i palił kadzenie na wyżynach. Ten zbudował bramę domu Pańskiego najwyższą.

³⁶ A ostatek mów Joatham i wszystko, co czynił, aza to nie jest napisano w księgach słów dni królów Judzkich?

³⁷ W one dni począł Pan nasyłać na Judę Razyn, króla Syryjskiego, i Phacee, syna Romeliaszowego.

³⁸ I zasnął Joatham z ojcy swymi, i pogrzebion jest z nimi w mieście Dawida, ojca swego, i królował Achaz syn jego, miasto niego.

Rozdział XVI

Roku siedmnastego Phacee, syna Romeliasza, królował Achaz, syn Joatham, króla Judzkiego.

² Dwadzieścia lat było Achazowi, gdy począł królować, a szesnaście lat królował w Jeruzalem: nie czynił, co się podobało przed oczyma Pana, Boga jego, jako Dawid ojciec jego. ^[23]

³ Ale chodził drogą królów Izraelskich: nadto i syna swego poświęcił, przenosząc przez ogień, według bałwanów pogańskich, które rozproszył Pan przed synmi Izraelskimi.

⁴ Ofiarował téż ofiary i kadził na wyżynach i na pagórkach i pod każdem drzewem gałęzistem.

⁵ Tedy przyciągnął Razyn, król Syryjski, i Phacee, syn Romeliasza, król Izraelski, do Jeruzalem na wojnę: a gdy obiegli Achaza, nie mogli go przemódz. ^[24]

⁶ Czasu onego przywrócił Razyn, król Syryjski, Ailę ku Syryjéj, i wygnał Żydy z Aile: i przyszli Idumejczycy do Aile i mieszkali tam aż po dziś dzień.

⁷ A Achaz wyprawił posły do Theglath Phalasara, króla Assyryjskiego, mówiąc: Jam jest sługa twój i syn twój: przyjedź a wybaw mię z ręki króla Syryjskiego i z ręki króla Izraelskiego, którzy powstali przeciwko mnie.

⁸ A zebrawszy śrebro i złoto, które się mogło naleść w domu Pańskim i w skarbie królewskim, posłał królowi Assyryjskiemu dary.

⁹ Który téż zezwolił na wolą jego; bo przyciągnął król Assyryjski do Damaszku i zburzył go: i przeniósł obywatele jego do Cyreny, a Razyna zabił.

¹⁰ I jechał król Achaz przeciw Theglath Phalasarowi, królowi Assyryjskiemu do Damaszku. A gdy ujrzał ołtarz w Damaszku, posłał król Achaz do Uryasza kapłana wizerunek jego i wyobrażenie według wszelkiéj roboty jego.

¹¹ I zbudował Uryasz kapłan ołtarz wedle wszystkiego, co był rozkazał król Achaz z Damaszku: tak uczynił kapłan Uryasz, aż przyjechał król Achaz z Damaszku.

¹² A gdy przyjechał król z Damaszku, ujrzał ołtarz, i uczynił mu poczciwość, i wstąpił i ofiarował całopalenia i ofiarę swą.

¹³ I ofiarował mokre ofiary i wylał krew ofiar zapokojnych, które był ofiarował na ołtarzu.

¹⁴ A ołtarz miedziany, który był przed Panem, przeniósł z oblicza kościoła i z miejsca ołtarza i z miejsca kościoła Pańskiego: a postawił go przy boku ołtarza na północy.

¹⁵ Przykazał téż król Achaz Uryaszowi kapłanowi, mówiąc: Na wielkim ołtarzu ofiaruj całopalenie zaranne i ofiarę wieczorną i całopalenie królewskie i ofiarę jego i całopalenie wszego ludu ziemie i [0385]ofiary ich i mokre ofiary ich i wszelką krew całopalenia i wszelką krew ofiary na nim wylewać będziesz: lecz ołtarz miedziany będzie gotowy na wolą moję.

¹⁶ Uczynił tedy Uryasz kapłan wedle wszystkiego, co król Achaz był rozkazał.

¹⁷ I odjął król Achaz podstawki ryte i umywalnią, która na nich była, i morze złożył z wołów miedzianych, na których stało, a postawił na tle kamieniem położonem.

¹⁸ Musach też Sabbatną, którą był sprawił w kościele, i wchód królewski zewnątrz obrócił w kościół Pański dla króla Assyryjskiego.

¹⁹ A ostatek słów Achaz, które czynił, aza to nie napisano jest w księgach mów dni królów Judzkich?

²⁰ I zasnął Achaz z ojcy swymi, i pogrzebion jest z nimi w mieście Dawidowem, a Ezechyasz, syn jego, królował miasto niego.

Rozdział XVII

Roku dwunastego Achaza, króla Judzkiego, królował Ozee, syn Ela, w Samaryjéj nad Izraelem dziewięć lat.

² I czynił złe przed Panem, ale nie jako królowie Izraelscy, którzy przed nim byli.

³ Na tego przyciągnął Salmanazar, król Assyryjski, i stał się Ozee niewolnikiem jego i oddawał mu dań.

⁴ A gdy król Assyryjski doznał Ozee, że chcąc się wybić, posłał posły do Sua, króla Egipskiego, aby nie dawał dani królowi Assyryjskiemu, jako był zwykł na każdy rok, obległ go i związanego wsadził do więzienia.

⁵ I zjeździł wszystkę ziemię jego, i przyjechawszy do Samaryjéj, obległ go przez trzy lata.

⁶ A dziewiątego roku Ozee wziął król Assyryjski Samaryą i przeniósł Izraela do Assyryjczyków: i posadził je w Hala i w Habor nad rzeką Gozan, w mieściech Medskich.

⁷ Stało się bowiem, gdy zgrzeszyli synowie Izraelowi Panu, Bogu swemu, który je był wywiódł z ziemie Egipskiéj z ręki Pharaona, króla Egipskiego, chwalili bogi cudze.

⁸ I chodzili według obyczaju narodów, które wytracił Pan przed oczyma synów Izraelowych, i królów Izraelskich, że także byli uczynili.

⁹ I obrazili synowie Izraelowi słowy nieprawemi Pana, Boga swego: i nabudowali sobie wyżyn we wszystkich mieściech swoich od wieże stróżów aż do miasta obronnego.

¹⁰ I naczynili sobie słupów i gajów na wszelkim pagórku wysokim i pod wszelkiem drzewem gajowem.

¹¹ I palili kadzenie tam na ołtarzach obyczajem narodów, które był przeniósł Pan od oblicza ich: i czynili co najgorsze słowna draźniąc Pana.

¹² I służyli plugastwom, o których im Pan przykazał, aby nie czynili słowa tego.

¹³ I oświadczył się Pan w Izraelu i w Judzie przez rękę wszystkich proroków i widzących, mówiąc: Nawróćcie się od dróg waszych bardzo złych a strzeżcie przykazań moich i Ceremonii według wszystkiego zakonu, którym przykazał ojcom waszym, i jakom posłał do was w ręce sług moich, proroków. ^[25]

¹⁴ Którzy nie słuchali, ale zatwardzili krzczycę swoje wedle krzczyce ojców swoich, którzy nie chcieli być posłuszni Panu, Bogu swemu.

¹⁵ I odrzucili prawa jego i przymierze, które uczynił z ojcy ich, i oświadczania, któremi oświadczył je: i poszli za nikczemnościami, i nikczemnie się sprawowali: i naśladowali narodów, którzy byli około nich, o których przykazał im był Pan, aby nie czynili, jako i oni czynili.

¹⁶ I opuścili wszystkie przykazania Pana, Boga swego, i uczynili sobie litych dwu cielców i gaje, i kłaniali się wszystkiemu wojsku niebieskiemu, i służyli Baalowi,

¹⁷ I poświącali syny swe i córki swe przez ogień i bawili się wieszczbami i wróżkami, i wydali się, aby czynili złość przed Panem, aby go draźnili.

¹⁸ I rozgniewał się Pan bardzo na Izraela i zniósł je od oblicza [0386]swego, i nie zostało, jedno tylko pokolenie Juda.

¹⁹ Ale ani sam Juda nie strzegł przykazania Pana, Boga swego, ale chodził w błędziech Izraelskich, które był uczynił.

²⁰ I odrzucił Pan wszystko nasienie Izraelowe i utrapił je i podał je w ręce łupieżców, aż je odrzucił od oblicza swego:

²¹ Już od onego czasu, którego się oderwał Izrael od domu Dawidowego, i postanowili sobie króla Jeroboam, syna Nabatowego; Jeroboam bowiem oddzielił Izraela od Pana i przywiódł je do grzechu wielkiego. ^[26]

²² I chodzili synowie Izraelowi we wszystkich grzechach Jeroboamowych, które czynił, a nie odstąpili od nich.

²³ Aż Pan zniósł Izraela od oblicza swego, jako był powiedział w ręce wszystkich sług swoich proroków: i przeniesion jest Izrael z ziemie swéj do Assyryjéj, aż do dnia tego. ^[27]

²⁴ A król Assyryjski nawiódł ludzi z Babilonu i z Kuthy i z Awei i z Emathu i z Sepharwaima, i osadził je w mieściech Samaryjskich miasto synów Izraelskich: którzy posiedli Samaryą i mieszkali w mieściech jéj.

²⁵ A gdy tam jęli mieszkać, nie bali się Pana, i przepuścił na nie Pan lwy, którzy je zabijali.

²⁶ I dano znać królowi Assyryjski emu i rzeczono: Narody, któreś przeprowadził i posadził w mieściech Samaryjskich, nie umieją praw Boga ziemie, i przepuścił Pan na nie lwy, a oto je mordują, przeto iż nie umieją chwały Boga ziemie.

²⁷ I rozkazał król Assyryjski, mówiąc: Zawiedźcie tam jednego z kapłanów, któreście ztamtąd więźniami przywiedli, a niech idzie i mieszka z nimi i nauczy ich praw Boga ziemie.

²⁸ Gdy tedy przyszedł jeden z tych kapłanów, którzy byli w niewolą zagnani z Samaryjéj, mieszkał w Bethel i nauczał je, jako mieli chwalić Pana.

²⁹ I każdy naród uczynił sobie Boga swego, i postawili je w zborach wysokich, które byli pobudowali Samarytowie, naród i naród w mieściech swych, w których mieszkali.

³⁰ Mężowie bowiem Babylońscy uczynili Sochoth Benoth, a mężowie Kuthscy uczynili Nergela, a mężowie z Emathu uczynili Asyma.

³¹ Zaś Awejanie uczynili Nebahaza i Tharthaka: a ci, którzy byli z Sepharwaima, palili syny swoje w ogniu Adramelechowi i Anamelechowi, bogom Sepharwaimskim:

³² A przecie chwalili Pana, i uczynili z najpodlejszych kapłany wyżyn i postanowili je we zborzech wysokich.

³³ I gdy Pana chwalili, bogom téż swoim służyli według obyczaju narodów, z których je przeniesiono do Samaryjéj.

³⁴ Aż po dziś dzień trzymają się obyczaju starego, nie boją się Pana, ani strzegą Ceremonii jego, sądów i zakonu i rozkazania, które był przykazał Pan synom Jakóba, którego nazwał Izraelem. ^[28]

³⁵ I postanowił był z nimi przymierze i rozkazał im, rzekąc: Nie bójcie się bogów cudzych i nie kłaniajcie się im, ani ich chwalcie i nie ofiarujcie im:

³⁶ Ale Pana, Boga waszego, który was wywiódł z ziemie Egipskiéj w mocy wielkiéj i w ramieniu wyciągnionem, tego się bójcie i jemu się kłaniajcie i jemu ofiarujcie.

³⁷ Ceremonii téż i sądów i zakonu i przykazania, które wam napisał, strzeżcie, abyście czynili po wszystkie dni, a bogów się cudzych nie bójcie.

³⁸ I przymierza, które uczynił z wami, nie zapominajcie, ani chwalcie cudzych bogów:

³⁹ Ale Pana, Boga waszego, się bójcie, a on was wyrwie z ręki wszystkich nieprzyjaciół waszych.

⁴⁰ Lecz oni nie słuchali, ale według obyczaju swego dawnego działali.

⁴¹ Byli tedy oni narodowie bojący się wprawdzie Pana, wszakże przecie i bałwanom swym służący; bo i synowie ich i wnukowie, jako czynili ojcowie ich, tak czynią i po dziś dzień.

[0387]

Rozdział XVIII

Roku trzeciego Ozee, syna Ela, króla Izraelskiego, królował Ezechyasz, syn Achaz, króla Judzkiego. ^[29]

² Dwadzieścia i pięć lat mu było, gdy począł królować, a dwadzieścia i dziewdęć lat królował w Jeruzalem. Imię matki jego Abi, córka Zacharyaszowa.

³ I czynił dobrze przed Panem, według wszystkiego, co czynił Dawid, ojciec jego.

⁴ Ten rozrzucił wyżyny i skruszył bałwany i powycinał gaje i połamał węża miedzianego, którego był uczynił Mojżesz; bo aż do onego czasu synowie Izraelowi palili mu kadzidło, i nazwał imię jego Nohestan. ^[30]

⁵ W Panu, Bogu Izraelowym, pokładał nadzieję, i tak po nim nie było podobnego jemu ze wszystkich królów Judzkich: lecz ani z tych, którzy przed nim byli.

⁶ I stał przy Panu i nie odstąpił od tropów jego i czynił przykazania jego, które był przykazał Pan Mojżeszowi.

⁷ Zkąd i Pan był z nim, i we wszystkiem, do czego się obrócił, mądrze się sprawował. Wybił się téż z mocy królowi Assyryjskiemu i nie służył mu.

⁸ Ten poraził Philistyny aż do Gazy i wszystkie granice ich, od wieże stróżów aż do miasta obronnego.

{{WersetBW|18|9. Roku czwartego króla Ezechya- sza, który był rok siódmy Ozee, syna Ela, króla Izraelskiego, przyciągnął Salmanazar, król Assyryjski, do Samaryjéj. i dobywał jéj i wziął.

¹⁰ Bo po trzech leciech, roku szóstego Ezechyasza, to jest, roku dziewiątego Ozee, króla Izraelskiego, wzięto Samaryą.

¹¹ I przeniósł król Assyryjski Izraela do Assyryjczyków i posadził je w Hala i w Habor, rzekach Gozan, w mieściech Medskich;

¹² Bo nie słuchali głosu Pana, Boga swego, ale przestąpili przymierze jego: wszystkiego, co rozkazał Mojżesz, sługa Pański, nie słuchali ani czynili.

¹³ Roku czternastego króla Ezechyasza przyciągnął Sennacheryb, król Assyryjski, na wszystkie miasta Judy obronne, i wziął je. ^[31]

¹⁴ Tedy posłał Ezechyasz, król Judzki, posły do króla Assyryjskiego do Lachis, mówiąc: Zgrzeszyłem, odstąp odemnie: a wszystko, co na mię włożysz, poniosę. A tak włożył król Assyryjski na Ezechyasza, króla Judzkiego, trzysta talentów śrebra i trzydzieści talentów złota.

¹⁵ I dał Ezechyasz wszystko śrebro, które się nalazło w domu Pańskim i w skarbiech królewskich.

¹⁶ Na ten czas złamał Ezechyasz drzwi kościoła Pańskiego i blachy złota, które był sam przybił, i dał je królowi Assyryjskiemu.

¹⁷ A król Assyryjski posłał Tarthan i Rabsarys i Rabsacen z Lachis do króla Ezechyasza z potężnem wojskiem do Jeruzalem: którzy przyciągnąwszy, przyjechali do Jeruzalem i stanęli u rur stawu wyższego, który jest na drodze roli farbierzowéj.

¹⁸ I zawołali króla: i wyszedł do nich Eljakim, syn Helcyasza, przełożony nad domem, i Sobna pisarz i Joahe, syn Asaphów, kanclerz.

¹⁹ I rzekł do nich Rabsaces: Mówcie Ezechyaszowi: Tak mówi król wielki, król Assyryjski: Co to za ufanie, na którem się wspierasz?

²⁰ Podobnoś uradził, żebyś się ku bitwie gotował. W kimże ufasz, że się śmiesz wybijać z mocy?

²¹ Czyli masz nadzieję w lasce trzcinnéj i złamanéj, w Egipcie, którą jeźli się człowiek podeprze, złamana wnidzie w rękę jego, i przekole ją? takci jest Pharao, król Egipski, wszystkim, którzy w nim ufają.

²² A jeźli mi rzeczecie: W Panu, Bogu naszym, nadzieję mamy: aza nie ten jest, którego wyżyny i ołtarze zniósł Ezechyasz, i przykazał Judzie i Jeruzalem: Przed tym ołtarzem kłaniać się będziecie w Jeruzalem?

²³ Teraz tedy przystańcie do pana mego, króla Assyryjskiego, i dam wam [0388]dwa tysiące koni: a obaczcie, możecieli mieć wsiadacze na nie.

²⁴ A jako się możecie oprzeć jednemu panu z najmniejszych sług pana mego? Czyli masz nadzieję w Egipcie dla wozów i jezdnych?

²⁵ Azam bez woli Pańskiéj przyciągnął na to miejsce, abym je zburzył? Pan mi rzekł: Jedź do téj ziemie, a spustosz ją.

²⁶ I rzekli Eljakim, syn Helcyaszów, i Sobna i Joahe do Rabsaka: Prosimy, abyś do nas, służebników twoich, mówił po Syryjsku; bo rozumiemy ten język: a nie mów do nas po Żydowsku, gdy słyszy lud, który jest na murze.

²⁷ I odpowiedział im Rabsaces, mówiąc: Azaż do pana twego i do ciebie posłał mię pan mój, abych te słowa mówił, a nie raczéj do mężów, którzy siedzą na murze, żeby jedli plugastwa swe i pili mocz swój z wami?

²⁸ Stanął tedy Rabsaces i zawołał głosem wielkim po Żydowsku, i rzekł: Słuchajcie słów króla wielkiego, króla Assyryjskiego.

²⁹ To mówi król: Niech was nie zwodzi Ezechyasz; bo was nie będzie mógł wydrzeć z ręki mojéj.

³⁰ Ani wam niech nie dodaje ufności w Panu, mówiąc: Wyrywając wybawi nas Pan, i nie będzie dano miasto to w rękę króla Assyryjskiego.

³¹ Nie słuchajcie Ezechyasza; to bowiem mówi król Assyryjski: Uczyńcie zemną, co wam jest pożyteczno, a wynidźcie do mnie: i będzie jeść każdy z winnice swéj i z figi swéj: i będziecie pić wodę z studzien waszych:

³² Aż przyjdę i przeniosę was do ziemie, która jest podobna ziemi waszéj, do ziemie żyznéj i obfitującéj winem, ziemie chleba i winnic, ziemie oliw i oliwy i miodu, i będziecie żyć a nie pomrzecie. Nie słuchajcież Ezechyasza, który was zwodzi, mówiąc: Pan wybawi nas.

³³ Azaż wybawili bogowie narodów ziemię swą z ręki króla Assyryjskiego?

³⁴ Gdzież jest bóg Emath i Arphad, gdzie jest bóg Sepharwaim, Ana i Awa? Izali wybawili Samaryą z ręki mojéj?

³⁵ Którzyż to są ze wszech bogów ziem, którzy wyrwali ziemię swą z ręki mojéj, żeby mógł wyrwać Pan Jeruzalem z ręki mojéj?

³⁶ Milczał tedy lud a nie odpowiedział mu nic; bo wzięli byli rozkazanie od króla, aby mu nie odpowiadali.

³⁷ I przyszedł Eljakim, syn Helcyaszów, przełożony nad domem, i Sobna pisarz i Joahe, syn Asaphów, kanclerz do Ezechyasza podarłszy szaty, i powiedzieli mu słowa Rabsakowe.

Rozdział XIX

Co gdy usłyszał król Ezechyasz, rozdarł szaty swoje i oblókł się w wór i wszedł do domu Pańskiego, ^[32]

² I posłał Eljakima, przełożonego nad domem, i Sobnę pisarza i starsze z kapłanów obleczone w wory do Izajasza proroka, syna Amos.

³ Którzy rzekli: Tak mówi Ezechyasz: Dzień utrapienia i łajania i bluźnierstwa dzień ten: przyszli synowie aż do porodzenia, a siły nie ma rodząca.

⁴ Jeźli snadź usłyszy Pan, Bóg twój, wszystkie słowa Rabsakowe, którego przysłał król Assyryjski, pan jego, aby hańbił Boga żywego: i strofował słowy, które słyszał Pan, Bóg twój! i uczyń modlitwę za ostatki, które się nalazły.

⁵ Przyszli tedy słudzy króla Ezechyasza do Izajasza.

⁶ I rzekł im Izajasz: To powiecie panu waszemu: To mówi Pan: Nie bój się słów, któreś słyszał, któremi mię bluźnili słudzy króla Assyryjskiego.

⁷ Oto ja wpuszczę weń ducha, i usłyszy nowinę i wróci się do ziemie swojéj, i położę go mieczem w ziemi jego.

⁸ Wrócił się tedy Rabsak i nalazł króla Assyryjskiego dobywającego Lobna; usłyszał bowiem, że był odciągnął od Lachis.

⁹ A gdy usłyszał o Tharaku, królu [0389]Ethyopskim, powiadające: Oto wyjechał, aby walczył przeciw jemu, i jechał przeciw jemu, posłał posły do Ezechyasza, mówiąc:

¹⁰ To powiedzcie Ezechyaszowi, królowi Judzkiemu: Niech cię nie zwodzi Bóg twój, w którym masz ufanie, ani mów: Nie będzie podane Jeruzalem w ręce króla Assyryjskiego.

¹¹ Albowiemeś ty sam słyszał, co uczynili królowie Assyryjscy wszystkim ziemiom, jako je spustoszyli: a więc ty sam będziesz mógł być wybawion?

¹² Aza wybawili bogowie narodów każdego z tych, które zburzyli ojcowie moi, to jest Gozan i Haran i Reseph i syny Eden, którzy byli w Thelassar?

¹³ Gdzie jest król Emath i król Arphad i król miasta Sepharwaim, Ana i Awa?

¹⁴ Gdy tedy wziął Ezechyasz list z ręki posłów i przeczytał go, wstąpił do domu Pańskiego i rozciągnął go przed Panem.

¹⁵ I modlił się przed oczyma jego, mówiąc: Panie, Boże Izraelów, który siedzisz na Cherubim, tyś sam jest Bóg wszystkich królów ziemie, tyś uczynił niebo i ziemię.

¹⁶ Nakłoń ucha twego a usłysz! otwórz, Panie, oczy twoje a wejrzyj: usłysz wszystkie słowa Sennacheryba, który przysłał, aby nam hańbił Boga żywego.

¹⁷ Prawdziwieć, Panie, królowie Assyryjscy spustoszyli narody i ziemie wszystkich:

¹⁸ I bogi ich wrzucili w ogień; bo nie byli bogowie, ale robota rąk człowieczych, z drzewa i z kamienia, i wygubili je.

¹⁹ Teraz tedy, Panie, Boże nasz, wybaw nas z ręki jego, aby poznały wszystkie królestwa ziemie, iżeś ty jest Pan, Bóg sam.

²⁰ I posłał Izajasz, syn Amos, do Ezechyasza, rzekąc: To mówi Pan, Bóg Izraelów: O coś się modlił do mnie z strony Sennacheryba, króla Assyryjskiego, słyszałem.

²¹ Ta jest mowa, którą mówił Pan o nim: Wzgardziła cię i śmiała się z ciebie panna, córka Syońska: kiwała za tobą głową córka Jerozolimska.

²² Kogóżeś hańbił i kogoś bluźnił? przeciw komuś głos swój podnosił, i wyniosłeś ku górze oczy twoje? Przeciw świętemu Izraelowemu.

²³ Przez rękę sług twych hańbiłeś Pana i rzekłeś: W mnóstwie wozów moich wstąpiłem na wysokości gór, na wierzch Libanu, i wyciąłem wysokie cedry jego i wyborne jodły jego: i wszedłem aż do granic jego: i las Karmelu jego

²⁴ Jam wyrąbił. I wypiłem wody cudze i wysuszyłem stopami nóg moich wszystkie wody zamknione.

²⁵ Azaś nie słyszał, com czynił od początku? ode dni starodawnych utworzyłem je, a terazem przywiódł, i będą rumy pagórków walczących miasta obronne.

²⁶ A którzy siedzą w nich, podli ręką, zadrżeli i zawstydzili się, stali się jako siano polne i jako zielona trawa na dachu, która uschła, niźli się dostała.

²⁷ Mieszkanie twoje i wyjście twoje i wejście twoje i drogę twoję jam przedtem poznał, i popędliwość twoję przeciwko mnie.

²⁸ Szalałeś przeciwko mnie, a pycha twoja wstąpiła do uszu moich: założęć tedy kolce za nozdrze twoje a wędzidło w gębę twoję, a wrócę cię na drogę, którąś przyszedł.

²⁹ A tobie, Ezechyaszu, to będzie znak: Jedz tego roku, co najdziesz, a drugiego roku, co się samo rodzi, ale trzeciego roku siejcie i żnijcie, sadźcie winnice i jedzcie owoce ich.

³⁰ A cokolwiek zostanie z domu Juda, puści korzeń nadół i uczyni owoc ku górze.

³¹ Z Jeruzalem bowiem wynidą ostatki i to, co ma być zachowano, z góry Syońskiej. Zawistna miłość Pana zastępów uczyni to.

³² Przetóż to mówi Pan o królu Assyryjskim: Nie wnidzie do tego miasta, ani wystrzeli na nie strzały, ani go otrzyma tarcza, ani obtoczą go szańce.

³³ Drogą, którą przyszedł, wróci się, a do tego miasto nie wnidzie, mówi Pan.

³⁴ I obronię to miasta i zachowam je dla mnie i dla Dawida, sługi mego.

[0390] ³⁵ Stało się tedy onéj nocy, przyszedł Aniół Pański i pobił w oboziech Assyryjskich sto ośmdziesiąt i pięć tysięcy. A wstawszy po ranu, ujrzał wszystkie ciała uiuarłych: i odciągnąwszy odjechał, ^[33]

³⁶ I wrócił się Sennacheryb, król Assyryjski, i mieszkał w Niniwie.

³⁷ A gdy się kłaniał w kościele Nezroch, bogu swemu, Adramelech i Sarasar, synowie jego, zabili go mieczem i uciekli do ziemie Armeńskiéj: i królował Asarhaddon, syn jego, miasto niego.

Rozdział XX

W one dni rozniemógł się Ezechyasz aż na śmierć, i przyszedł do niego Izajasz, syn Amos, prorok, i rzekł mu: To mówi Pan Bóg: Przykaż domowi twemu; bo umrzesz ty a nie będziesz żyw. ^[34]

² Który obrócił twarz swoję ku ścianie i modlił się do Pana, mówiąc:

³ Proszę, Panie, wspomnij, proszę, jakom chodził przed tobą w prawdzie i w sercu doskonałem, a czyniłem, co się przed tobą podobało. Płakał tedy Ezechyasz płaczem wielkim.

⁴ A niźli wyszedł Izajasz na pół sieni, stało się słowo Pańskie do niego, mówiąc:

⁵ Wróć się a powiedz Ezechyaszowi, wodzowi ludu mego: To mówi Pan, Bóg Dawida, ojca twego: Słyszałem modlitwę twoję i widziałem łzy twoje: a oto uzdrowiłem cię, dnia trzeciego pójdziesz do kościoła Pańskiego.

⁶ I przydam do dni twoich piętnaście lat, ale i z ręki króla Assyryjskiego wybawię cię i to miasto: i obronię to miasto dla mnie i dla Dawida, sługi mego.

⁷ I rzekł Izajasz: Przynieście wiązankę fig. Którą gdy przynieśli i położyli na wrzód jego, uzdrowion był.

⁸ A Ezechyasz rzekł był do Izajasza: Co za znak będzie, że mię Pan uzdrowi, a iż trzeciego dnia pójdę do kościoła Pańskiego?

⁹ Któremu rzekł Izajasz: Ten będzie znak od Pana, że uczyni Pan mowę, którą powiedział: Chcesz, iż cień postąpi dziesięć linii, czyli że się wróci na dziesięć stopniów?

¹⁰ Odpowiedział Ezechyasz. Łacnoć cieniowi postąpić na dziesięć linii, i nie tego ja chcę, żeby sie stało: ale żeby się wrócił nawstecz dziesięć stopniów.

¹¹ Wzywał tedy Izajasz prorok Pana, i wrócił cień przez linie, po których już był stąpił na zegarze Achaz, nawstecz dziesięć stopniów.

¹² Czasu onego posłał Berodach Baladan, syn Baladanów, król Babiloński, listy i dary do Ezechyasza; bo słyszał, iż był zaniemógł Ezechyasz. ^[35]

¹³ I był rad Ezechyasz z ich przyjścia i ukazał im dom wonnych rzeczy i złoto i śrebro i przyprawy wonne rozmaite, olejki téż i dom naczynia swego i wszystko, co mógł mieć w skarbiech swoich. Nie było, czego im nie pokazał Ezechyasz w domu swym i we wszystkiéj władzy swéj.

¹⁴ I przyszedł Izajasz prorok do króla Ezechyasza i rzekł mu: Co mówili ci mężowie? albo zkąd przyjechali do ciebie? Któremu rzekł Ezechyasz: Z ziemie dalekiéj przyjechali do mnie, z Babilonu.

¹⁵ A on odpowiedział: Cóż widzieli w domu twoim? Rzekł Ezechyasz: Wszystko, co jest w domu i moim, widzieli: niemasz, czegobych im nie ukazał w skarbiech moich.

¹⁶ Tedy rzekł Izajasz Ezechyaszowi: Słuchaj słowa Pańskiego.

¹⁷ Oto dni przyjdą, i pobiorą wszystko, co jest w domu twoim, i co schowali ojcowie twoi, aż do dnia tego, do Babilonu: nie zostanie się nic, mówi Pan.

¹⁸ Ale i z synów twoich, którzy wynidą z ciebie, które zrodzisz, wezmą, i będą rzezańcami na pałacu króla Babilońskiego.

¹⁹ I rzekł Ezechyasz do Izajasza: Dobra mowa Pańska, którąś powiedział: niech będzie pokój i prawda za dni moich.

²⁰ A ostatek mów Ezechyasza i wszystko męstwo jego i jako uczynił [0391]staw i rury i przywiódł wodę do miasta, aza tego nie napisano w księgach mów dni królów Judzkich? ^[36]

²¹ I zasnął Ezechyasz z ojcy swymi, i królował Manasses, syn jego, miasto niego.

Rozdział XXI

Dwanaście lat miał Manasses, gdy począł królować, a pięćdziesiąt i pięć lat królował w Jeruzalem. Imię matki jego Haphsyba. ^[37]

² I czynił złe przed oczyma Pańskiemi według bałwanów narodów, które wytracił Pan przed synmi Izraelowymi.

³ I obrócił się i pobudował wyżyny, które był rozrzucił Ezechyasz, ojciec jego, i wystawił ołtarze Baalowi i naczynił gajów, jako był uczynił Achab, król Izraelski, i kłaniał się wszystkiemu wojsku niebieskiemu i służył mu. ^[38]

⁴ I nabudował ołtarzów w domu Pańskim, o którym mówił Pan: W Jeruzalem położę imię moje. ^[39]

⁵ I nabudował ołtarzów wszystkiemu wojsku niebieskiemu we dwu sieniach kościoła Pańskiego.

⁶ I przewiódł syna swego przez ogień: wieszczył téż i przestrzegał wróżby i naczynił pythonów i namnożył wieszczków, aby czynił złość przed Panem i drażnił go.

⁷ Postawił téż bałwana gajowego, którego był uczynił, w kościele Pańskim, o którym mówił Pan do Dawida i do Salomona, syna jego: W tym kościele i w Jeruzalem, którem wybrał ze wszystkich pokoleń Izraelowych, położę imię moje na wieki. ^[40]

⁸ A więcéj nie dopuszczę ruszyć się nodze Izraela z ziemie, którąm dał ojcom ich, wszakże jeźli będą skutkiem strzedz wszystkiego, com im przykazał i wszystkiego zakonu, który im rozkazał Mojżesz, sługa mój.

⁹ Lecz oni nie słuchali: ale zwiedzieni są od Manassesa, aby czynili złość nad narody, które skruszył Pan od oblicza synów Izraelowych.

¹⁰ I mówił Pan w ręce sług swoich, proroków, rzekąc:

¹¹ Ponieważ czynił Manasses, król Judzki, obrzydłości te najgorsze, nad wszystkie, które czynili przed nim Amorrejczykowie, i przywiódł téż lud Judzki ku grzeszeniu w plugastwach swoich: ^[41]

¹² Przetóż to mówi Pan, Bóg Izraelów: Oto ja przywiodę złe na Jeruzalem i na Judę, że, ktokolwiek usłyszy, zadzwonią obie uszy jego.

¹³ I wyciągnę na Jeruzalem sznur Samaryi i wagę domu Achab: i zmazę Jeruzalem, jako więc mażą tablice: a zmazawszy wywrócę i częściéj powlokę grafkę przez twarz jego.

¹⁴ A ostatek dziedzictwa mego opuszczę i dam je w ręce nieprzyjaciół jego, i będą na spustoszenie i na łupiestwo wszystkim przeciwnikom swoim:

¹⁵ Przeto, że czynili złe przedemną i trwali draźniąc mię, ode dnia, którego wyszli ojcowie ich z Egiptu, aż do dnia tego.

¹⁶ Nadto i krwie niewinnéj wylał Manasses bardzo wiele, aż napełnił Jeruzalem po usta: oprócz grzechów swoich, któremi ku grzeszeniu przywiódł Judę, aby czynił złe przed Panem.

¹⁷ A ostatek mów Manasse i wszystko, co czynił, i grzech jego, którym grzeszył, azaż tego nie napisano w księgach mów dni królów Judzkich?

¹⁸ I zasnął Manasses z ojcy swymi, i pogrzebion jest w ogrodzie domu swego, w ogrodzie Oza: i królował Amon, syn jego, miasto niego.

¹⁹ Dwadzieścia i dwa lata miał Amon, gdy począł królować, dwa lata téż królował w Jeruzalem. Imię matki jego Messalemeth, córka Haruz, z Jeteba.

²⁰ A czynił złe przed oczyma Pańskiemi, jako był uczynił Manasses, ojciec jego.

²¹ I chodził po wszystkiéj drodze, którą chodził ojciec jego, i służył plugastwom, którym służył ojciec jego, i kłaniał się im.

²² I opuścił Pana, Boga ojców swoich, a nie chodził drogą Pańską: [0392]i uczynili nań zasadzkę słudzy jego i zabili króla w domu jego.

²³ A lud ziemie pobił wszystkie, którzy się byli sprzysięgli na króla Amona: i uczynili sobie królem Jozyasza, syna jego, miasto niego.

²⁴ A ostatek mów Amona, które czynił, aza tego nie napisano w księgach mów dni królów Juda.

²⁵ I pogrzebli go w grobie jego na ogrodzie Oza, a Jozyasz, syn jego, królował miasto niego.

Rozdział XXII

Ośm lat było Jozyaszowi, gdy począł królować, trzydzieści i jeden rok królował w Jeruzalem. Imię matki jego Idyda, córka Hadaja z Besekath. ^[42]

² A czynił, co się podobało przed Panem, i chodził wszystkiemi drogami Dawida, ojca swego, nie ustąpił na prawo albo na lewo.

³ A roku ośmnastego króla Jozyasza, posłał król Saphan, syna Asalja, syna Messullam, pisarza kościoła Pańskiego, mówiąc mu:

⁴ Idź do Helkiasza, kapłana wielkiego, aby zebrano pieniądze, które wniesiono do kościoła Pańskiego, które zebrali odźwierni kościelni od ludu:

⁵ I żeby dane były rzemieślnikom przez przełożone domu Pańskiego, którzy téż niech je rozdadzą tym, co robią w kościele Pańskim, na poprawę budowania kościelnego:

⁶ To jest cieślom i murarzom i tym, którzy naprawują, co się skaziło: a żeby nakupiono drzewa i kamienia z miejsc, gdzie kamienie łamią, na poprawę kościoła Pańskiego.

⁷ Wszakże niech im nie dają pod liczbą śrebra, które biorą, ale niech mają w mocy i pod wiarą.

⁸ I rzekł Helkiasz, kapłan wielki, do Saphan pisarza: Nalazłem księgi zakonu w domu Pańskim. I dał Helkiasz księgi Saphanowi, który je czytał.

⁹ Przyszedł téż Saphan pisarz do króla i dał mu sprawę o tem, co mu był kazał i rzekł: Zebrali słudzy twoi pieniądze , które się nalazły w domu Pańskim, i dali, aby rozdane były rzemieślnikom od przełożonych nad robotami kościoła Pańskiego.

¹⁰ Powiedział téż Saphan pisarz królowi, mówiąc: Dał mi księgi Helkiasz kapłan. Które gdy czytał Saphan przed królem,

¹¹ A król usłyszał słowa ksiąg zakonu Pańskiego, rozdarł szaty swoje

¹² I rozkazał Helkiaszowi kapłanowi i Ahikam, synowi Saphan, i Achobor, synowi Micha, i Saphan pisarzowi i Asajowi, słudze królewskiemu, mówiąc:

¹³ Idźcie, a poradźcie się Pana o mię i o lud i o wszystkiego Judę, dla słów ksiąg tych, które naleziono; bo wielki gniew Pański zapalił się na nas, iż nie słuchali ojcowie nasi słów tych ksiąg, żeby czynili wszystko, co nam napisano.

¹⁴ Poszli tedy Helkiasz kapłan i Ahikam i Achobor i Saphan i Asaja do Holdamy prorokini, żony Sellum, syna Thekui, syna Araasowego, stróża szat, która mieszkała w Jeruzalem na Wtóréj: i mówili do niéj.

¹⁵ A ona im odpowiedziała: To mówi Pan, Bóg Izraelów: Powiedzcie mężowi, który was posłał do mnie:

¹⁶ To mówi Pan: Oto ja przywiodę złe na to miejsce i na obywatele jego, wszystkie słowa zakonu, które czytał król Judzki;

¹⁷ Bo mię opuścili a ofiarowali bogom cudzym, draźniąc mię wszystkimi uczynkami rąk swoich: i zapali się gniew mój na tem miejscu i nie będzie zgaszon.

¹⁸ A królowi Judzkiemu, który was posłał, abyście się radzili Pana, tak powiecie: To mówi Pan, Bóg Izraelów: Za to, żeś usłuchał słów ksiąg,

¹⁹ A ulękło się serce twoje, i ukorzyłeś się przed Panem, usłyszawszy słowa przeciw miejscu temu i obywatelom jego, to jest, że się mają stać na zdumienie i na przeklęctwo, a rozdarłeś szaty swoje i płakałeś przedemną, a jam usłyszał, mówi Pan:

²⁰ Przetóż zbiorę cię do ojców twoich, i będziesz zebran do grobu twego w pokoju, aby nie widziały oczy twoje wszystkiego złego, które przywiodę na to miejsce.

[0393]

Rozdział XXIII

I odnieśli królowi, co powiedziała. Który posłał, i zebrali się do niego wszyscy starsi Judzcy i Jerozolimscy, ^[43]

² I wstąpił król do kościoła Pańskiego i wszyscy mężowie Judzcy i wszyscy, którzy mieszkali w Jeruzalem z nim, kapłani i prorocy, i wszystek lud od małego aż do wielkiego, i czytał, gdy wszyscy słyszeli wszystkie słowa ksiąg przymierza, które naleziono w domu Pańskim.

³ I stanął król na stopniu i postanowił przymierze przed Panem, żeby chodzili za Panem i strzegli przykazań jego i świadectw i Ceremonii ze wszystkiego serca i ze wszystkiéj dusze, a żeby wznowili słowa przymierza tego, które były napisane w onych księgach. I przyzwolił lud na przymierze.

⁴ I przykazał król Helkiaszowi, wielkiemu kapłanowi, i kapłanom wtórego rzędu i odźwiernym, aby wyrzucili z kościoła Pańskiego wszystkie naczynia, które były sprawione Baalowi i w gaju i wszystkiemu wojsku niebieskiemu i spalił je za Jeruzalem w dolinie Cedron, a popiół ich zaniósł do Bethel. ^[44]

⁵ I wygładził wieszczki, które byli postanowili królowie Judzcy na ofiarowanie na wyżynach po mieściech Judzkich i około Jeruzalem: i te, którzy palili kadzenie Baalowi i słońcu i księżycowi i dwanaście znakom i wszystkiemu wojsku niebieskiemu.

⁶ I kazał wynieść gaj z domu Pańskiego precz z Jeruzalem w dolinę Cedron, i spalił go tam i w proch obrócił i rozsypał na groby pospolitego ludu.

⁷ Zepsował téż domki niewieściuchów, które były w domu Pańskim, dla których niewiasty tkały jakoby domki gaju.

⁸ I zgromadził wszystkie kapłany z miast Judzkich i splugawił wyżyny, gdzie ofiarowali kapłani od Gabaa aż do Bersabee, i pokaził ołtarze bron w wejściu drzwi Jozue, książęcia miasta, które były po lewéj stronie bramy miejskiéj.

⁹ Wszakże nie wstępowali otiarownicy wyżyn do ołtarza Pańskiego w Jeruzalem: ale tylko jadali przaśniki między bracią swoją.

¹⁰ Splugawił téż Tophet, który jest na dolinie syna Ennom, aby żaden nie poświęcał syna swego albo córki przez ogień Molochowi.

¹¹ Zniósł téż konie, które byli dali królowie Judzcy słońcowi, w wejściu kościoła Pańskiego, podle gmachu Nathanmelech rzezańca, który był w Pharurym: a wozy słońcowe spalił ogniem.

¹² Ołtarze téż, które były na dachu sale Achaz, które byli uczynili królowie Judzcy, i ołtarze, które był uczynił Manasses we dwu sieniach kościoła Pańskiego, pokaził król: i bieżał zonąd i rozproszył popiół ich w potok Cedron.

¹³ Wyżyny téż, które były w Jeruzalem po prawéj stronie góry obrażenia, które był zbudował Salomon, król Izraelski, Astharocie, bałwanowi Sydońskiemu, i Chamosowi, obrażeniu Moab, i Melchom, obrzydłości synów Ammon, splugawił król.&nbsp^[45]

¹⁴ I pokruszył słupy i powycinał gaje i napełnił miejsca ich kościami umarłych.

¹⁵ Nadto ołtarz, który był w Bethel, i wyżynę, którą był uczynił Jeroboam, syn Nabat, który w grzech wprawił Izraela: i on ołtarz i wyżynę zepsował i spalił i starł na proch i gaj téż spalił. ^[46]

¹⁶ A obróciwszy się Jozyasz, ujrzał tam groby, które były na górze, i posłał i wziął kości z grobów i spalił je na ołtarzu i splugawił je według słowa Pańskiego, które mówił mąż Boży, który był te rzeczy przepowiedział.

¹⁷ I rzekł: Co to za znak, który widzę? Odpowiedzieli mu mieszczanie miasta onego: Grób jest człowieka Bożego, który przyszedł z Judy i przepowiedział te słowa, któreś uczynił nad ołtarzem Bethel.

¹⁸ I rzekł: Niechajcie go, żaden niech nie rusza kości jego. I kości jego zostały nieporuszone z kościami [0394]proroka, który był przyszedł z Samaryi.

¹⁹ Nadto jeszcze wszystkie zbory wyżyn, które były w mieściech Samaryjskich, których byli naczynili królowie Izraelscy ku rozdraźnieniu Pana, zniósł Jozyasz: i uczynił im wedle wszystkich uczynków, które był uczynił w Bethel.

²⁰ I pobił wszystkie ofiarowniki wyżyn, którzy tam byli nad ołtarzami, i palił na nich kości człowiecze: i wrócił się do Jeruzalem.

²¹ I przykazał wszystkiemu ludowi, mówiąc: Czyńcie Phaze Panu, Bogu waszemu, wedle tego, jako napisano w księgach przymierza tego. ^[47]

²² Bo nie było takie Phaze odedni Sędziów, którzy sądzili Izraela, i po wszystkie dni królów Izraelskich i królów Judzkich.

²³ Jako ośmnastego roku króla Jozyasza sprawowano to Phaze Panu w Jeruzalem.

²⁴ Ale i pythony i wieszczki i wyobrażenia bałwanów i plugastwa i brzydliwości, które były w ziemi Judzkiéj i w Jeruzalem, zniósł Jozyasz: aby utwierdził słowa zakonu, które są napisane w księgach, które nalazł Helkiasz kapłan w kościele Pańskim.

²⁵ Nie był jemu podobny król przed nim, któryby się nawrócił do Pana wszystkiem sercem swojem i wszystką duszą swą i ze wszystkiéj mocy swej według wszystkiego zakonu Mojżeszowego: ani po nim powstał jemu podobny.

²⁶ Wszakże jednak nie odwrócił się Pan od gniewu zapalczywości swojéj wielkiéj, którą się rozgniewała zapalczywość jego na Judę, dła rozdraźnienia, którem go był rozdraźnił Manasses.

²⁷ Rzekł tedy Pan: I Judę téż odrzucę od oblicza mego, jakom odrzucił Izraela, i porzucę to miasto, którem obrał, Jeruzalem i dom, o którymem mówił: Będzie tam imię moje.

²⁸ A ostatek mów Jozyasza i wszystko, co czynił, aza to nie napisano w księgach słów dni królów Judzkich?

²⁹ Za jego czasów przyciągnął Pharao Nechao, król Egipski, przeciw królowi Assyryjskiemu nad rzekę Euphrates: i wyjechał król Jozyasz przeciw jemu: i zabit jest w Mageddo, gdy go ujrzał. ^[48]

³⁰ I przywieźli go słudzy jego umarłego z Mageddo i przynieśli do Jeruzalem i pogrzebli go w grobie jego. A lud ziemie wziął Joachaza, syna Jozyaszowego, i pomazali go i uczynili królem miasto ojca jego.

³¹ Dwadzieścia i trzy lata miał Joachaz, gdy począł królować, a trzy miesiące królował w Jeruzalem. Imię matki jego Amital, córka Jeremiaszowa z Lobny. ^[49]

³² I czynił złość przed Panem według wszystkiego, co byli uczynili ojcowie jego.

³³ I związał go Pharao Nechao w Rebli, która jest w ziemi Emath, aby nie królował w Jeruzalem: i włożył winę na ziemię, sto talentów śrebra i talent złota.

³⁴ A królem postanowił Pharao Nechao Eljakima, syna Jozyaszowego, miasto Jozyasza, ojca jego, i odmienił imię jego Joakim: lecz Joachaza wziął i zawiódł do Egiptu, i tam umarł.

³⁵ A śrebro i złoto dał Joakim Pharaonowi, nakazawszy w ziemi pogłówne, aby je składano według rozkazania Pharaonowego: i od każdego według przemożenia jego wyciągał, tak śrebro jako złoto od ludu ziemie, aby dawał Pharaonowi Nechaowi.

³⁶ Dwadzieścia i pięć lat miał Joakim, gdy począł królować, a jedenaście lat królował w Jeruzalem. Imię matki jego Zebida, córka Phadaja z Bumy. ^[50]

³⁷ I czynił złość przed Panem wedle wszystkiego, co uczynili byli ojcowie jego.

Rozdział XXIV

Za jego czasów przyciągnął Nabuchodonozor, król Babiloński, i stał mu się Joakim niewolnikiem przez trzy lata: a potem wybił się z mocy jego.

² I posłał nań Pan łotrzyki [0395]Chaldejskie i łotrzyki Syryjskie i łotrzyki Moab i łotrzyki synów Ammon: i puścił je na Judę, aby go wytracili według słowa Pańskiego, które był rzekł przez sługi swe proroki.

³ A to stało się przez słowo Pańskie przeciw Judzie, aby go zniósł przed sobą, dla grzechów Manasse wszystkich, które czynił:

⁴ I dla krwie niewinnéj, którą wjdał i napełnił Jeruzalem krwią niewinnych: i dla téj rzeczy nie chciał się Pan dać ubłagać.

⁵ A ostatek mów Joakimowych i wszystko, co czynił, aza to nie napisano jest w księgach mów dni królów Judzkich? I zasnął Joakim z ojcy swymi:

⁶ A Joachin, syn jego, królował miasto niego.

⁷ I daléj nie przydał król Egipski, żeby wyszedł z ziemie swojéj; bo był wziął król Babiloński od rzeki Egipskiéj aż do rzeki Euphrates wszystko, co było króla Egipskiego.

⁸ Ośmnaście lat było Joachinowi, gdy począł królować, a trzy miesiące królował w Jeruzalem. Imię matki jego Nohesta, córka Elnathan z Jeruzalem.

⁹ A czynił złość przed Panem według wszystkiego, co był uczynił ojciec jego.

¹⁰ W onym czasie przyciągnęli słudzy Nabuchodonozora, króla Babilońskiego, do Jeruzalem, i obtoczone jest miasto szańcami. ^[51]

¹¹ I przyjechał Nabuchodonozor, król Babiloński, do miasta z służebniki swymi, aby go dobywali.

¹² I wyszedł Joachin, król Judzki, do króla Babilońskiego, sam i matka jego i słudzy jego i książęta jego i rzezańcy jego: i przyjął go król Babiloński roku ósmego królowania swego.

¹³ I wyniósł zonąd wszystkie skarby domu Pańskiego i skarby domu królewskiego: i potłukł wszystkie naczynia złote, które był sprawił król Salomon Izraelski w kościele Pańskim według słowa Pańskiego.

¹⁴ I przeniósł wszystko z Jeruzalem i wszystkie książęta i wszystkie mocarze wojska, dziesięć tysięcy w niewolą, i wszelkiego rzemieślnika i oboźne. i nie zostało nic, oprócz ubogich z ludzi ziemie.

¹⁵ Przeniósł téż Joachina do Babilonu i matkę królewską i żony królewskie i rzezańce jego; i sędzię ziemie zabrał w niewolą z Jeruzalem do Babilonu. ^[52]

¹⁶ I wszystkich mężów mężnych siedm tysięcy, a rzemieślników i oboźnych tysiąc, wszystkie męże mocne i waleczne: i zaprowadził je król Babiloński w niewolą do Babilonu.

¹⁷ A królem uczynił Mathaniasza, stryja jego, miasto niego: i dał mu imię Sedekiasz. ^[53]

¹⁸ Dwadzieścia lat i rok miał wieku Sedekiasz, gdy królować począł, a jedenaście lat królował w Jeruzalem. Imię matki jego było Amital, córka Jeremiaszowa z Lobny.

¹⁹ I czynił złe przed Panem, według wszego, co czynił Joakim;

²⁰ Bo się gniewał Pan na Jeruzalem i na Judę, aż je odrzucił od oblicza swego: i odstąpił Sedekiasz od króla Babilońskiego.

Rozdział XXV

I stało się roku dziewiątego królestwa jego, miesiąca dziesiątego, dziesiątego dnia miesiąca, przyciągnął Nabuchodonozor, król Babiloński, sam i wszystko wojsko jego do Jeruzalem, i oblegli je i pobudowali około niego szańce. ^[54]

² I zamknione jest miasto i oblężone aż do jedenastego roku króla Sedekiasza,

³ Dziewiątego dnia miesiąca: i zamógł się głód w mieście, i nie było chleba ludowi ziemie.

⁴ I przełomiono miasto, i wszyscy mężowie waleczni uciekli w nocy drogą bramy, która jest między dwoistym murem i ogrodem królewskim, (a Chaldejczykowie leżeli wkoło miasta). Uciekł tedy Sedekiasz drogą, która wiedzie na pola pustynie.

⁵ A wojsko Chaldejskie goniło króla i poimali go na równinie Jerycho: [0396]a wszyscy żołnierze, którzy przy nim byli, rozpierzchnęli się i opuścili go.

⁶ Poimawszy tedy króla, przywiedli do króla Babilońskiego do Reblatha, który mówił z nim sąd.

⁷ A syny Sedekiaszowe przed nim pobił i oczy jego wyłupił i związał go łańcuchami i przywiódł do Babilonu.

⁸ Miesiąca piątego, siódmego dnia miesiąca, ten jest rok dziewiętnasty króla Babilońskiego, przyjechał Nabuzardan, hetman wojska, sługa króla Babilońskiego, do Jeruzalem.

⁹ I spalił dom Pański i dom królewski i domy Jerozolimskie, i wszelki dom spalił ogniem. ^[55]

¹⁰ A mury Jerozolimskie wokoło rozwaliło wszystko wojsko Chaldejskie, które było z hetmanem żołnierzów.

¹¹ A ostatek ludu, który był w mieście został, i zbiegi, którzy byli zbiegli do króla Babilońskiego, i inne pospólstwo przeniósł Nabuzardan, hetman wojska.

¹² A z ubogich ziemie zostawił winiarze i oracze.

¹³ A słupy miedziane, które były w kościele Pańskim, i podstawki i morze miedziane, które było w domu Pańskim, połamali Chaldejczycy, i przenieśli wszystkę miedź do Babilonu. ^[56]

¹⁴ Garnce téż miedziane i tace i widły i kubki i moździerzyki i wszystko naczynie miedziane, którem służono, pobrali.

¹⁵ Ktemu kadzidlnice i czasze, które złote, złote, a które śrebrne, śrebrne, pobrał hetman wojska,

¹⁶ To jest słupy dwa, morze jedno i podstawki, które był sprawił Salomon w kościele Pańskim: nie było wagi miedzi wszystkiego naczynia.

¹⁷ Ośmnaście łokci na wzwyż miał słup jeden: a kapitellum miedziane na sobie trzy łokcie na wzwyż i siatka i granatowe jabłka na kapitellum słupa, wszystko miedziane: podobne ochędóstwo miał takież słup drugi. ^[57]

¹⁸ Wziął téż hetman wojska Saraja, kapłana pierwszego, i Sophoniasza, kapłana wtórego, i trzech odźwiernych.

¹⁹ I z miasta rzezańca jednego, który był przełożon nad mężami wojennymi, i pięć mężów z tych, którzy stawali przed królem, które nalazł w mieście, i Sophera, hetmana wojska, który ćwiczył nowe żołnierze z ludu ziemie: i sześćdziesiąt mężów z pospolitego człeka, które naleziono było w mieście.

²⁰ Które wziąwszy Nabuzardan, hetman żołnierzów, wiódł do króla Babilońskiego, do Reblatha.

²¹ I pobił je król Babiloński i zamordował ich w Reblacie, w ziemi Emath: i przeniesion jest Juda z ziemie swéj.

²² Nad ludem lepak, który został w ziemi Judzkiéj, który był zostawił Nabuchodonozor, król Babiloński, przełożył Godoliasza, syna Ahikam, syna Saphanowego.

²³ Co gdy usłyszeli wszyscy hetmanowie żołnierscy, sami i mężowie, którzy z nimi byli, to jest, że król Babiloński postanowił Godoliasza, przyszli do Godoliasza do Maspha: Ismahel, syn Nathaniasza, i Johanan, syn Karee, i Saraja, syn Thanehumeth Netophatczyk, i Jezoniasz, syn Maachaty, sami i towarzysze ich.

²⁴ I przysiągł Godoliasz im i towarzyszom ich, mówiąc: Nie bójcie się służyć Chaldejczykom, mieszkajcie w ziemi a służcie królowi Babilońskiemu, a będzie wam dobrze.

²⁵ I stało się miesiąca siódmego, przyszedł Ismahel, syn Nathaniaszów, syna Elisama, z nasienia królewskiego, i dziesięć mężów z nim, i zabili Godoliasza, który téż umarł: ale i Żydy i Chaldejczyki, którzy z nim byli w Maspha.

²⁶ I powstawszy wszystek lud od małego aż do wielkiego i hetmanowie żołnierzów poszli do Egiptu bojąc się Chaldejczyków.

²⁷ I stało się roku trzydziestego siódmego przeprowadzenia Joachina, króla Judzkiego, miesiąca dwunastego, dwudziestego i siódmego dnia miesiąca, podniósł Ewilmerodach, król Babiloński, roku, którego był począł królować, głowę Joachina, króla Judzkiego, z więzienia.

²⁸ I mówił do niego łaskawie: i postawił stolicę jego nad stolicą królów, którzy byli z nim w Babilonie.

[0397] ²⁹ I odmienił szaty jego, które miał w ciemnicy, i jadał chleb zawsze przed obliczem jego po wszystkie dni żywota swego.

³⁰ Obrok mu téż naznaczył bez przestanku, który mu téż dawano od króla na każdy dzień po wszystkie dni żywota jego.

Przypisy

1. ↑ Eccl. 48, 13.
2. ↑ Luc. 4. 27.
3. ↑ 2.Par. 21, 5.
4. ↑ 2.Król. 7, 16.
5. ↑ Gen. 37, 40. 2.Par. 21, 8.
6. ↑ 2.Par. 22, 1.
7. ↑ 3.Król. 19, 16.
8. ↑ 3.Król. 21, 24.
9. ↑ 3.Król. 15, 29. — 16, 3.
10. ↑ 3.Król. 21, 22.
11. ↑ 3.Król. 16, 10.
12. ↑ 3.Król. 21, 23.
13. ↑ 3.Król. 21, 29.
14. ↑ 3.Król. 16, 31.
15. ↑ 2.Par. 22, 10.
16. ↑ 2.Par. 23, 1.
17. ↑ 2.Par. 25, 8.
18. ↑ Deut. 24, 16. Ezech. 18, 20.
19. ↑ 2.Par. 26, 1.
20. ↑ Jon. 1, 1.
21. ↑ 2.Par. 26, 21.
22. ↑ 2.Par. 27. 1.
23. ↑ 2.Par. 28, 1.
24. ↑ Isa. 7, 1.
25. ↑ Jer. 25, 5.
26. ↑ 3.Król. 12. 19.
27. ↑ Jerem. 25, 9.
28. ↑ Gen. 33, 28.
29. ↑ 2.Par. 28, 27. — 29, 1.
30. ↑ Num. 21, 9.
31. ↑ 2.Par. 32, 1. Eccl. 48, 20. Isai. 36, 1.
32. ↑ Isai. 37, 2.
33. ↑ Eccl. 48, 24. Isai. 37, 36.
34. ↑ 2.Paral. 32, 29. Isai. 38, 1.
35. ↑ Isa. 39, 1.
36. ↑ 2.Par. 32, 30.
37. ↑ 2.Par. 33, 1.
38. ↑ 2.Par. 33, 3.
39. ↑ 2.Król. 7, 10.
40. ↑ 2.Król. 7, 10. 3.Król. 8, 16.
41. ↑ Jer. 15, 4.
42. ↑ 2.Par. 24, 1.
43. ↑ 2.Par. 34, 9.
44. ↑ Eccl. 49, 3.
45. ↑ 3.Król. 11, 7.
46. ↑ 3.Król. 13, 32.
47. ↑ 2.Paral. 35, 1.
48. ↑ 2.Par. 35, 20.
49. ↑ 2.Par. 36, 2.
50. ↑ 2.Par. 36, 5.
51. ↑ Dan. 1, 1.
52. ↑ 2.Par. 36, 10. Ezech. 17, 12. Jer. 24, 1. — 39, 2.
53. ↑ Jer. 37, 1. — 52, 1.
54. ↑ Jerem. 39, 4. — 52, 4.
55. ↑ Psal. 73, 7.
56. ↑ Jer. 27, 19.
57. ↑ 3.Król. 7, 16. 2.Par. 3, 15. Jerem. 52, 21.